Ομιλία Σταθάκη στο συνέδριο του Economist

Αν σου άρεσε: Κοινοποίησέ το »

Ευρώπη 2020

Οι στόχοι και οι παραδοχές που έχουν τεθεί σε παγκόσμιο επίπεδο εξειδικεύονται περαιτέρω και αποκτούν μία πιο άμεση οικονομική διάσταση στο σχέδιο που έχει υιοθετήσει  η ΕΕ για την επίτευξη της Ενεργειακής Ένωσης μέχρι το 2020. Πρόκειται για το εγχείρημα μίας ενιαίας ενεργειακής αγοράς που διακρίνεται από :

• τη μέριμνα για την εξοικονόμηση ενέργειας
• την πρόσβαση των καταναλωτών σε φτηνή ενέργεια
• τη διασυνοριακή συνεργασία
• τη μετατόπιση της παραγωγής σε ΑΠΕ
• την ασφάλεια και διαφοροποίηση του εφοδιασμού από νέες πηγές προμήθειας ενέργειας.

 

1. Ελλάδα: Τέσσερα βήματα για τη μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό και περιβαλλοντικό μοντέλο.

 
Φίλες και φίλοι,
σας παρουσίασα το ευρύτερο διεθνές και ευρωπαϊκό πλαίσιο που οριοθετεί τους στρατηγικούς στόχους της κυβερνητικής πολίτικής στην ενέργεια και το περιβάλλον. Το ερώτημα στο οποίο καλούμαστε να απαντήσουμε είναι το εξής:
Με ποιον τρόπο θα μπορέσει η χώρα να οικοδομήσει ένα νέο ενεργειακό μοντέλο ικανό να υποστηρίξει το εγχείρημα της δίκαιης ανάπτυξης, σε μία εποχή κλιματικής αλλαγής και οικονομικής κρίσης;
 
Θα ήθελα να προτείνω έναν οδικό χάρτη τεσσάρων βημάτων για τον ενεργειακό και περιβαλλοντικό  μετασχηματισμό της ελληνικής οικονομίας:
 
Βήμα πρώτο. Εθνικός Ενεργειακός Σχεδιασμός και Εθνικό Συμβούλιο Ενέργειας,
Η σύσταση Εθνικού Συμβουλίου Ενέργειας, στο οποίο θα κληθούν να συμμετάσχουν όλοι οι φορείς του Τομέα και όλες οι κατηγορίες των καταναλωτών. Ο  στόχος εδώ είναι η εκπόνηση ενός αξιόπιστου μακροχρόνιου  εθνικού ενεργειακού σχεδιασμού, που θα δημιουργήσει με τη σειρά του ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον.
Βασικές Παραδοχές του Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού οφείλουν να αποτελούν

1. Η ασφάλεια και διαφοροποίηση του ενεργειακού εφοδιασμού
2. Ο τεχνολογικός εκσυγχρονισμός, η καινοτομία και η αποθήκευση ενέργειας
3. Η ενεργειακή εξοικονόμηση
4. Ο περιορισμός της χρήσης ¶νθρακα
5. Η αλλαγή του μίγματος καυσίμου με προτεραιότητα στις ΑΠΕ και σε άλλες μορφές «πράσινης» ενέργειας.

 
Βήμα Δεύτερο. Η σταδιακή μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο ηλεκτρικής ενέργειας.
Διανύουμε μία περίοδο όπου το κύριο χαρακτηριστικό της εγχώριας ενεργειακής αγοράς είναι το παθητικό ισοζύγιό της. Σε αυτή τη συγκυρία πρώτη προτεραιότητα μας είναι η προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος στην εγχώρια αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Η μετάβαση στην Ενεργειακή Ένωση θα συντελεστεί με συντεταγμένο τρόπο που θα εξασφαλίζει πρώτα και κύρια την ασφάλεια του εθνικού συστήματος παραγωγής, μεταφοράς και διανομής ηλεκτρισμού. Βίαιες λύσεις δεν πρόκειται να γίνουν ανεκτές.  Μέσα σε αυτό το σταθερό και ασφαλές περιβάλλον υπάρχει χώρος για την ανάπτυξη φιλόδοξων επενδυτικών σχεδίων. Νομίζω ότι οι διεθνείς εξελίξεις έχουν καταστήσει σαφές σε όλους τους εμπλεκόμενους παίκτες ότι η ιστορική φάση που βασίζονταν σε ένα παραγωγίστικο μοντέλο εστιασμένο σε βαριές και ρυπογόνες μονάδες έχει πλέον κλείσει τον κύκλο της. Η έμφαση πρέπει να δοθεί στην έρευνα και στην ανάπτυξη εναλλακτικών ενεργειακών μορφών.
Η λέξη κλειδί για την επόμενη ημέρα στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας είναι τα δίκτυα. Αναφέρομαι σε τρία σημεία

1. Επέκταση του Δικτύου Μεταφοράς μέσω της διασύνδεσης των Κυκλάδων, της Κρήτης με την Πελοπόννησο και  τέλος, μακροπρόθεσμα, της Κρήτης με την Αττική
2. Αναβάθμιση και εκσυγχρονισμός των υφιστάμενων υποδομών του Δικτύου Διανομής
3. Ενίσχυση της έρευνας και της καινοτομίας ώστε να επιταχυνθεί η μετάβαση σε μία νέα εποχή δικτύων όπου η ενέργεια θα συνδέεται με την ψηφιακή τεχνολογία.

 
Φίλες και φίλοι,
 
Διανύουμε μια εποχή
-όπου αναπτύσσονται διεθνώς νέα προϊόντα και υπηρεσίες στη βάση Ευέλικτων και Έξυπνων Δικτύων,
-όπου οι απαιτήσεις από την κοινωνία έχουν αυξηθεί και
-όπου η ποιότητα εξυπηρέτησης αλλά και συμμετοχής των καταναλωτών στην Αγορά αναβαθμίζονται διαρκώς
Η αναστάτωση αυτή θυμίζει πολύ την εποχή των ραγδαίων εξελίξεων στον Τηλεπικοινωνιακό Τομέα πριν περίπου 15-20 χρόνια. Έχουμε να μάθουμε πολλά από τον τρόπο με τον οποίο οι Τηλεπικοινωνίες κατάφεραν να διεισδύσουν και να αλλάξουν ριζικά τον σύγχρονο τρόπο ζωής και της οικονομικής δραστηριότητας. Έχει έρθει πλέον η ώρα της Ηλεκτρικής Ενέργειας και των Δικτύων και στόχος μας είναι να αναπτύξουμε σοβαρά και μεθοδικά τις προοπτικές επενδύσεων στον τομέα.
 
Βήμα Τρίτο. Η μετεξέλιξη της χώρας σε περιφερειακό ενεργειακό κόμβο στρατηγικής σημασίας.
Εργαζόμαστε συστηματικά ώστε να αναβαθμίσουμε την χώρα σε στρατηγικό ενεργειακό κόμβο με κεντρικό ρόλο στην Νοτιοανατολική Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Ο Διαδρατικός Αγωγός Φυσικού Αερίου (TAP), του οποίου η κατασκευή έχει ξεκινήσει ήδη, δημιουργώντας οικονομικές κλίμακας στην Βόρεια Ελλάδα βάζει την χώρα δυναμικά στον χάρτη εφοδιασμού φυσικού Αερίου. Το έργο αυτό πλαισιώνεται και από μία συνολικότερη επέκταση και αναβάθμιση του Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αερίου. Κομβικό ρόλο εδώ διαδραματίζει η αναβάθμιση που ολοκληρώθηκε στον σταθμό Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στη Ρεβυθούσα, έργο που ενίσχυσε σημαντικά τη δυναμικότητα του συστήματος και έθεσε τις βάσεις για την εξωστρέφεια του.
Σημαντική εξέλιξη, επίσης, είναι η ανάδειξη της  Θράκης σε  σημείο εισόδου του κάθετου διαδρόμου τροφοδοσίας φυσικού αερίου που δυνητικά καταλήγει στην καρδιά της Ανατολικής Ευρώπης. Αποφασιστικό βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση  αποτελεί η κατασκευή του Ελληνοβουλγαρικού Διασυνδετήριου Αγωγού (IGB) που ξεκινά από την Κομοτηνή  και που η μελέτη του βρίσκεται σε αρκετά ώριμο στάδιο.  Στο περιθώριο αυτών των εξελίξεων έχουν πυκνώσει οι επαφές για το σχέδιο μεταφοράς φυσικού αερίου από τα κοιτάσματα της ΝΑ Μεσογείου κατευθείαν στους καταναλωτές της Ευρώπης μέσω της κατασκευής υποθαλάσσιου αγωγού.
Παράλληλα, με το φυσικό αέριο υπάρχουν πολύ ενθαρρυντικά νέα και στο πεδίο της έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογοναθράκων, όπου μεγάλες ξένες εταιρείες σε συνεργασία με εγχώριες έχουν προχωρήσει σε έρευνας στα υποθαλάσσια οικόπεδα του Ιωνίου.
 
Βήμα Τέταρτο. Η μετατροπή του χώρου σε εγγενές στοιχείο της αναπτυξιακής διαδικασίας.
Ολοκληρώνω με το τέταρτο και σπουδαιότερο βήμα. Το ζήτημα του χώρου. Τρία διαχρονικά προβλήματα ταλανίζουν την ελληνική οικονομία σε αυτόν τον τομέα:

1. η απροσδιοριστία των έγγειων δικαιωμάτων ιδιοκτησίας,
2. η έλλειψη ενός ολοκληρωμένου χωρικού σχεδιασμού
3. και η ασάφεια ως προς τις χρήσεις γης, 

Σε μία χώρα όπου διακρίνεται κυρίως από ορεινές περιοχές συνδυασμένες με υψηλό δείκτη νησιωτικότητας και που το 25% της επιφάνειάς έχει χαρακτηριστεί Natura, η διευθέτηση και οριοθέτηση του χώρου παίζει κομβικό ρόλο στην προσέλκυση επενδυτικών σχεδίων περιβαλλοντικά βιώσιμων.
Ως προς τα δικαιώματα ιδιοκτησίας θέτουμε ψηλά τον πύχη και προσανατολιζόμαστε στην ολοκλήρωση του εθνικού κτηματολογίου μέχρι το 2020. Παράλληλα με τις εργασίες ολοκλήρωσης θα προχωρήσουμε στη δημιουργία ενός νέου φορέα που θα ενσωματώσει στο εσωτερικό του και το υφιστάμενο σύστημα καταγραφής ιδιοκτησιών από τα υποθηκοφυλακεία.
Σε σχέση με τον χωρικό σχεδιασμό προχωρούμε στην αναμόρφωση του πλαισίου με στόχο την προώθηση μίας περιβαλλοντικά και χωρικά βιώσιμής επιχειρηματικότητας. θα ήθελα να ξεκαθαρίσω ότι αυτός δεν έχει καμία σχέση με τα διοικητικά βάρη που εμποδίζουν την επιχειρηματικότητα. Αντίθετα αναφερόμαστε σε ένα σύστημα ολοκληρωμένου σχεδιασμού που θα εγγυάται την ασφάλεια δικαίου στα επενδυτικά σχέδια στο πλαίσιο πάντοτε των περιβαλλοντικών στόχων που ήδη έχουν τεθεί από το διεθνές και ευρωπαϊκό πλαίσιο. Μέχρι το τέλος της επόμενης εβδομάδας καταθέτουμε τον νέο νόμο στην Βουλή.
Τέλος, σε ό,τι αφορά τις χρήσεις γης εξειδικεύουμε περαιτέρω το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο.  Στόχος μας εδώ είναι η προώθηση της επιχειρηματικότητας στην πόλη, με την ταυτόχρονη διασφάλιση τη ποιότητας ζωής των κατοίκων της, στόχος απόλυτα συμβατός με την ατζέντα 2030 περί βιώσιμης ανάπτυξης. Προτεραιότητα τέλος των νέων προτεινόμενων χρήσεων γης αποτελεί η  παραγωγική ανασυγκρότηση και η προστασία της υπαίθρου.
 
Αποφώνηση

Φίλες και φίλοι,
Επιχείρησα να σας εκθέσω τους βασικούς στόχους και τα βασικά βήματα  που διέπουν το εγχείρημά μας για τη μετάβαση σε ένα νέο ενεργειακό παράδειγμα. Ένα ενεργειακό παράδειγμα που θα εξασφαλίσει την οριστική έξοδο της χώρας από την κρίση και την ενσωμάτωση της στην εμπροσθοφυλακή του πανευρωπαϊκού ενεργειακού γίγνεσθαι. Σε αυτή την προσπάθεια δεν περισσεύει καμία και κανείς. ΓιΆ αυτό σας καλώ όλες και όλους να την στηρίξετε για να ανεβούμε όλες κι όλοι ψηλότερα.
Ευχαριστώ για την προσοχή σας.