Αυτοπαραγωγή με φωτοβολταϊκά & ενεργειακή Δημοκρατία στην Ελλάδα του 2024

- Σε μία δημοκρατική χώρα θα έπρεπε η πρόσβαση στην φθηνή & καθαρή ενέργεια να γίνεται ισότιμα
- Μέσα σε λιγότερο από 2 χρόνια η ενέργεια που παράγεται από τα Φ/Β περισσεύει συγκεκριμένες ώρες της ημέρας
- Αμεση εφαρμογή του συστήματος net billing με μπαταρίες για οικιακούς τουλάχιστον καταναλωτές

Ελλάδα! Η χώρα του Ήλιου και της Δημοκρατίας… Στη Δημοκρατία είμαστε όλοι ίσοι κατά τον Αριστοτέλη. Θα πρέπει όλοι να έχουμε ίσες ευκαιρίες και δικαιώματα. Δεν θα πρέπει η ασυδοσία των λίγων να αφαιρεί δικαιώματα από τους πολλούς. Σε μία δημοκρατική χώρα θα έπρεπε αντίστοιχα η πρόσβαση στην φθηνή και καθαρή ενέργεια να γίνεται ισότιμα, πόσο μάλλον η πρόσβαση στην οικονομική ηλιακή ενέργεια. Είναι κάτι τέτοιο εφικτό στην Ελλάδα τον Μάιο του 2024; Υπό προϋποθέσεις ναι! Εν αναμονή των αποφάσεων του ΥΠΕΝ για επιστροφή στην Ενεργειακή Δημοκρατία…
 

Τα τελευταία χρόνια παρατηρήθηκε μία τεράστια ανάπτυξη φωτοβολταϊκών συστημάτων στην Ελλάδα. Μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία και την ενεργειακή ανασφάλεια στην Ευρώπη, ξεκίνησε ένας μαραθώνιος φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων χωρίς καμία σχεδίαση και κανένα υπολογισμό. Κάθε πεδιάδα και κάθε ραχούλα στην ελληνική επικράτεια γέμισε με φωτοβολταϊκά πάνελ διοχετεύοντας ενέργεια (κυρίως μεσημεριανές ώρες) σε αποστάσεις τεράστιες από τον τόπο κατανάλωσης.

Ως αποτέλεσμα, μέσα σε λιγότερο από δύο χρόνια η ενέργεια που παράγεται από τα φωτοβολταϊκά περισσεύει, συγκεκριμένες ώρες της ημέρας (μεσημέρι) και απορρίπτεται από τον διαχειριστή του δικτύου, με σκοπό να μην δημιουργηθούν προβλήματα υπερφόρτωσης και αντί για black-out λόγω έλλειψης ενέργειας που φοβόμασταν το 2022, έχουμε black-out εξαιτίας του πλεονάσματος.

Τί φταίει για την κατάσταση αυτή; Μα φυσικά η έλλειψη σχεδίου. Τί θα έπρεπε να είχε συνυπολογιστεί πριν την ανεξέλεγκτη αυτή ανάπτυξη;

1. Πόση Ενέργεια χρειάζεται η χώρα ημερησίως;
2. Πώς είναι η ενέργεια αυτή κατανεμημένη μέσα στο 24ωρο ανά εποχή;
3. Αν περισσεύει ενέργεια την ημέρα, πόσες μπαταρίες χρειάζομαι για να την παίρνω πίσω το βράδυ χωρίς να χρησιμοποιώ λιγνίτη ή φυσικό αέριο;
4. Έχω διασύνδεση με άλλες χώρες (χώρες που την χρειάζονται την ενέργεια αυτή λόγω βιομηχανικής ανάπτυξης και μειωμένης ηλιοφάνειας όπως είναι η Γερμανία και όχι πχ η Βουλγαρία που έχει παρόμοιο ηλιακό δυναμικό και χαμηλότερη ζήτηση ενέργειας) για να τους πουλήσω την ενέργεια που περισσεύει;

Αυτή τη στιγμή (Ιούνιος 2024) δεν υπάρχει δυνατότητα αίτησης για νέο σύστημα αυτοπαραγωγής (είτε net metering είτε net billing) για κατοικίες και μάλιστα ακούγονται φωνές που ζητάνε την αναστολή του νέου προγράμματος αυτοπαραγωγής με το σχήμα του net billing μέχρι να ομαλοποιηθεί η κατάσταση.

Να υπογραμμίσουμε ότι το ποσοστό συμμετοχής των οικιακών φωτοβολταϊκών στο ενεργειακό μίγμα είναι κάτω από 3,5%. Συνεπώς, δεν αποτελεί κρίσιμη μάζα που θα επηρεάσει την ευστάθεια του συστήματος. Τέλος, πέραν του ότι η παραγωγή είναι κατανεμημένη χωροταξικά και πλησίον της κατανάλωσης (δεν πρέπει να μεταφερθεί ενέργεια από την Λάρισα στην Αθήνα με γνωστές τις απώλειες στους αγωγούς), η προσθήκη μπαταριών (τις οποίες σχεδόν όλα τα οικιακά φωτοβολταϊκά αυτοπαραγωγής διαθέτουν πλέον) εκμηδενίζει την εγχεόμενη ενέργεια στο Δίκτυο.

Επιπλέον, σύμφωνα με την Ελληνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία (άρθρο 63 του ν.5037/2023, κατΆ εφαρμογή του άρθρου 21 της Οδηγίας 2018/2011) θα πρέπει κάθε ευρωπαίος πολίτης να έχει δυνατότητα αυτοπαραγωγής για την κατοικία του και αποζημίωσης για την περίσσεια ενέργειας (net billing).

Στο σημείο αυτό αναρωτιέται κανείς αν στην χώρα του Αριστοτέλη, του Κλεισθένη και της Δημοκρατίας είναι δυνατόν η ασυδοσία των λίγων και ισχυρών να στερήσει το δικαίωμα πρόσβασης σε φθηνή ενέργεια των πολλών και των αδυνάτων.

Τί είναι προτιμότερο; Να παράγει ο θεσσαλικός κάμπος 50Twh την ημέρα (γεννώντας κέρδη σε μεγάλες πολυεθνικές) όταν χρειαζόμαστε μόνο 20Twh (και αυτές 300χλμ μακριά) ή να παράγει κάθε σπίτι τις 10kwh που χρειάζεται και να τις αυτοκαταναλώνει (με μπαταρίες φυσικά για τις νυχτερινές ώρες) εξοικονομώντας 800-1000€ τον χρόνο σε ένα νοικοκυριό που ζει κοντά στο όριο της φτώχειας;

Δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης ότι η χώρα βρίσκεται εν μέσω μεγάλης οικοδομικής ανάπτυξης με τους κατασκευαστές να έχουν πριμοδοτηθεί, βάζοντας φωτοβολταϊκά, τα οποία ο ελεγκτής δόμησης πρέπει να δεί εγκατεστημένα αλλά όταν θα γίνει η αίτηση στον ΔΕΔΔΗΕ για σύνδεση (αφού μπει ο τελικός μετρητής) πιθανώς δεν θα υπάρχει ανοιχτό πρόγραμμα για αυτοπαραγωγή (net metering).