ΕΛΕΤΑΕΝ: Οι διατάξεις για την τιμολόγηση της Αιολικής Ενέργειας

Να μην προωθηθούν οι διατάξεις για την αλλαγή του τρόπου τιμολόγησης της αιολικής ενέργειας που είχαν παρουσιαστεί από το ΥΠΕΚΑ πριν από 1,5 μήνα, ζητά με αναλυτική ανακοίνωσή της η ΕΛΕΤΑΕΝ.

 
Η ΕΛΕΤΑΕΝ ζητά συγκεκριμένα:

•να μην προωθηθεί η διάταξη που προβλέπει ότι η τιμή πώλησης θα προσδιορίζεται μετά την υλοποίηση της επένδυσης ούτε η πρόταση που περιορίζει τον χρόνο ισχύος της. Ένα τέτοιο σύστημα καθιστά αδύνατη τη χρηματοδότηση των επενδύσεων λόγω της αβεβαιότητας που εισάγει και δεν ισχύει σε καμία χώρα της Ευρώπης εκτός από την Βουλγαρία,

•να μην καταργηθεί η ετήσια αναπροσαρμογή της τιμής. Κάτι τέτοιο θα έχει αναδρομικό χαρακτήρα επηρεάζοντας τις εν λειτουργία επενδύσεις. Επιπλέον, η πρόταση αυτή αγνοεί το γεγονός   ότι οι αιολικές επενδύσεις έχουν σημαντικά κόστη κατά τη λειτουργία (περιλαμβανομένου φυσικά του κόστους δανείων και κεφαλαίου) που εξαρτώνται από τον πληθωρισμό,

•να παραμείνει αρμοδιότητα της Βουλής ο καθορισμός της τιμής όπως ισχύει από το 1994. Μεταφορά της αρμοδιότητας στον Υπουργό θα μειώσει το επίπεδο επενδυτικής ασφάλειας σε μια εποχή που η αξιοπιστία της χώρας στο πεδίο αυτό έχει καταρρακωθεί.

Πιο αναλυτικά:

Την Τρίτη 16 Απριλίου το ΥΠΕΚΑ έθεσε σε σύντομη δημόσια διαβούλευση σχέδιο νόμου γα τις Α.Π.Ε. Από τις διατάξεις που περιείχε το κείμενο αυτό ψηφίστηκαν με το πολυνομοσχέδιο 4152/2013 αυτές που αφορούν την εγγυοδοσία (με αυστηρότερο χρονοδιάγραμμα σε σχέση με αυτό που είχε ανακοινωθεί), το τέλος διακατοχής αδειών, το έσοδο του Ειδικού Λογαριασμού Α.Π.Ε. και τα φωτοβολταϊκά. Όμως το σχέδιο νόμου της 16η Απριλίου περιείχε και άλλες διατάξεις, η ανακοινωθείσα προώθηση των οποίων εκμηδενίζει την οποιαδήποτε ελπίδα επιβίωσης του κλάδου και υλοποίησης επενδύσεων  που άφησαν εν ζωή, οι πιο πάνω νομοθετικές ρυθμίσεις και παρεμβάσεις του 4152/2013.
Εν μέσω των ανωτέρω δυσμενέστατων εξελίξεων ο επιστημονικός κόσμος, οι επιχειρήσεις και τα στελέχη του κλάδου της Αιολικής Ενέργειας, σε συνεργασία με τους ξένους χρηματοδότες ή και συνέταιρούς τους, αγωνίζονται να σχεδιάσουν τη χρηματοδότηση και υλοποίηση ώριμων επενδύσεων αιολικής ενέργειας. Παρά την ουσιαστική επενδυτική άπνοια αυτής της περιόδου υπάρχουν σε εξέλιξη σημαντικές τέτοιες προσπάθειες που αναμένεται να ευοδωθούν χάρη και στη γενικότερη θετική εικόνα που διαμορφώνεται για την ελληνική οικονομία. Η επιτυχής ολοκλήρωση αυτών των προσπαθειών και η ανακοίνωση χρηματοδότησης μεγάλων αιολικών επενδύσεων θα δημιουργήσει ένα θετικό momentum που θα έχει πολλαπλασιαστικά θετικά αποτελέσματα για την αγορά, που διψά για θετικές ειδήσεις. 
Προκαταρκτικά σημειώνεται ότι η μαζική ανάπτυξη της αιολικής ενέργειας είναι απαραίτητη διότι:

•προσφέρει φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα που σήμερα κοστίζει στον Έλληνα καταναλωτή 23% λιγότερο από ότι το ρεύμα από φυσικό αέριο,
•βελτιώνει το εμπορικό ισοζύγιο αφού εξοικονομεί πολύτιμους εθνικούς πόρους χάρη στην υποκατάσταση εισαγόμενων ορυκτών καυσίμων,
•ενισχύει την ενεργειακή ανεξαρτησία της χώρας αφού αξιοποιεί μια εγχώρια ενεργειακή πηγή και απεξαρτά έτσι το κόστος ενέργειας από τις διεθνείς διακυμάνσεις της τιμής των ορυκτών καυσίμων,
•προσφέρει θέσεις εργασίας περισσότερες από αυτές που προσφέρουν ανά μονάδα ισχύος οι σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής από ορυκτά καύσιμα.
Έχοντας υπόψη τα παραπάνω και επικεντρωνόμενοι στο συγκεκριμένο θέμα της τιμολόγησης της αιολικής ενέργειας, σημειώνονται τα ακόλουθα σε σχέση με τις διατάξεις του νομοσχεδίου της 16ης Απριλίου (και ειδικότερα τα άρθρα 11 και 22 αυτού με την τότε αρίθμηση των άρθρων).

1.Η τιμή που θα λαμβάνει ένα αιολικό πάρκο θα καθορίζεται με την έναρξη της δοκιμαστικής λειτουργίας του. 
Με την εισαγόμενη διάταξη υφίσταται ο κίνδυνος κατά τη διάρκεια της κατασκευής ενός έργου (η οποία μπορεί να διαρκέσει από 1 έως 4 ή και περισσότερα χρόνια) ο Υπουργός να αποφασίσει να μειώσει την τιμή πώλησης, με αποτέλεσμα να ανατραπεί το επιχειρηματικό σχέδιο με βάση το οποίο εγκρίθηκε η χρηματοδότηση.  Το γεγονός αυτό εισάγει αβεβαιότητα που είναι μη διαχειρίσιμη από οποιοδήποτε χρηματοδοτικό οργανισμό, με αποτέλεσμα - οι επενδύσεις Α.Π.Ε. στην Ελλάδα να αποκλείονται από χρηματοδότηση (μη  bankable). 

H εναλλακτική, του να αποφασίζει ο Υπουργός το χρονικό διάστημα για το οποίο «κλειδώνει» η τιμή πώλησης εισάγει, μικρότερη μεν αλλά εξίσου μη αποδεκτή αβεβαιότητα. Πέραν της αβεβαιότητας, τίθενται ουσιαστικά θέματα πρακτικής εφαρμογής και ισότιμης αντιμετώπισης των επενδύσεων. Ο χρόνος υλοποίησης των αιολικών πάρκων εκτείνεται σε ένα μεγάλο εύρος που εξαρτάται από το μέγεθος, την περιπλοκότητα του έργου  και τα έργα υποδομής. Η ανομοιογένεια γίνεται ακόμα μεγαλύτερη αν ληφθούν υπόψη οι επενδύσεις σε υβριδικά αιολικά πάρκα, αιολικά πάρκα με υποθαλάσσιες διασυνδέσεις, αιολικά πάρκα διαφορετικών εταιρειών που απαιτούν κοινά έργα σύνδεσης, τα θαλάσσια αιολικά πάρκα κλπ. Όλες αυτές οι επενδύσεις απαιτούν πολύ μεγάλους χρόνους για τη συμφωνία χρηματοδότησης, την προμήθεια και κατασκευή και δεν μπορεί να αντιμετωπιστούν ενιαία ούτε μεταξύ τους ούτε σε σχέση με άλλες επενδύσεις σε μεμονωμένα αιολικά πάρκα, μικρά υδροηλεκτρικά ή σταθμούς βιομάζας που η κάθε μία έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες. Από την άλλη, είναι βέβαιο ότι η προσπάθεια ορισμού διαφορετικών χρόνων «κλειδώματος» της τιμής θα οδηγήσει σε αδικίες και ανισότιμη αντιμετώπιση των επενδυτών και στην διαμόρφωση ενός ακόμα αδιαφανούς γραφειοκρατικού εκτρώματος. 

Ένα πιθανό αντεπιχείρημα από πλευράς ΥΠΕΚΑ είναι ότι δεν υπάρχει πρόθεση να αλλάζουν οι τιμές στα αιολικά πάρκα, αφού η τιμή της αιολικής ενέργειας είναι ήδη χαμηλή και άρα δεν υφίσταται το ενδεχόμενο να μειωθεί. Αυτή όμως η απάντηση δεν είναι ικανοποιητική διότι η αβεβαιότητα παραμένει. Αντιθέτως, δεδομένου ότι ισχύει το ανωτέρω σκεπτικό (και δεν πρόκειται να μειωθεί η τιμή πώλησης από αιολικά πάρκα) είναι παράλογο να εισάγεται, χωρίς όφελος για το δημόσιο, αυτή η αβεβαιότητα.
Η διάταξη ισοδυναμεί με το τέλος των επενδύσεων. Καλούμε το ΥΠΕΚΑ, την ύστατη έστω στιγμή, να επικοινωνήσει με τράπεζες και χρηματοδοτικούς οργανισμούς προκειμένου να κατανοηθεί το  άτοπο και καταστροφικό της διάταξης.
Τι γίνεται στις άλλες χώρες;

To προτεινόμενο σύστημα δεν εφαρμόζεται σε καμία από τις ευρωπαϊκές χώρες. Εξαίρεση αποτελεί η Βουλγαρία, η οποία εφαρμόζει τέτοιο σύστημα, στο πλαίσιο της απόφασης που έλαβε η χώρα αυτή σε υψηλό Κυβερνητικό επίπεδο να σταματήσει τις σχετικές επενδύσεις για μια τουλάχιστον εξαετία, κάτι που πέτυχε απολύτως . Πρέπει να σημειωθεί ότι και στη Φιλανδία η τιμή FIT καθορίζεται όταν οι ανεμογεννήτριες τεθούν σε λειτουργία και οι αρμόδιες αρχές έχουν δεσμευθεί για την αλλαγή του μέτρου αυτού.

2.Καταργείται η ετήσια αναπροσαρμογή της τιμής με το 50% του πληθωρισμού για όλες τις Α.Π.Ε. (25% για τα ΦΒ).
Η διάταξη αυτή στερείται οικονομικής λογικής. Οι επενδύσεις Α.Π.Ε. είναι επενδύσεις κεφαλαίου και έχουν υψηλό κεφαλαιουχικό κόστος και χρηματοοικονομικό κόστος κατά τη λειτουργία τους για την εξυπηρέτηση των δανείων τους. Το κόστος αυτό εξαρτάται ευθέως από τον πληθωρισμό, όπως άλλωστε από τον πληθωρισμό εξαρτάται το κόστος της οικονομίας και συνεπακόλουθα όλα τα υπόλοιπα κόστη λειτουργίας των επενδύσεων.
Η προτεινόμενη ρύθμιση έχει τιμωρητικό και αναδρομικό χαρακτήρα. Καταλαμβάνει εν λειτουργία επενδύσεις και ανατρέπει τα επιχειρηματικά σχέδια στα οποία βασίστηκε η χρηματοδότησή τους. Πρέπει ιδιαιτέρως να υπογραμμισθεί ότι η διάταξη αυτή εφαρμόζεται ακόμα και σε έργα που είναι οριακά βιώσιμα ή και μη βιώσιμα με τις συνθήκες που διαμορφώθηκαν με τις πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις , όπως είναι τα εν λειτουργία αιολικά πάρκα σε μέσο ή χαμηλό (αλλά μέχρι πριν λίγο διάστημα αξιοποιήσιμο) αιολικό δυναμικό.

Για να φανεί η επίπτωση της προτεινόμενης διάταξης, αναφέρεται το εξής: Με τις μέχρι σήμερα αναπροσαρμογές που έχει λάβει η τιμή πώλησης από αιολικά πάρκα κατά τα τελευταία δώδεκα έτη, η τιμή έχει παραμείνει ουσιαστικά σταθερή (σε τιμές 2000) στα 60,22 ¤/ΜWh. Εάν ίσχυε από το 2001 η προτεινόμενη ρύθμιση, η ονομαστική τιμή πώλησης θα ήταν σήμερα 62,90 ¤/ΜWh και η σε σταθερές τιμές 2000 τιμή πώλησης θα ήταν 43,12 ¤/ΜWh, μειωμένη κατά 28,4% σε σχέση με σήμερα.
Στο ακόλουθο διάγραμμα απεικονίζεται η τιμή πώλησης από αιολικά πάρκα και ΜΥΕ σε σταθερές τιμές 2000, στο Εθνικό Διασυνδεδεμένο Σύστημα, την περίοδο 2001-2012.

3.Οι τιμές όλων των Α.Π.Ε. θα καθορίζονται πλέον με απλή υπουργική απόφαση και όχι νόμο όπως ίσχυε μέχρι τώρα.

Σε μια ευνομούμενη Πολιτεία,  για την οποία η επενδυτική σταθερότητα και ασφάλεια καθώς και η εμπιστοσύνη στη Διοίκηση και την Εκτελεστική Εξουσία είναι ακρογωνιαίοι λίθοι, μια τέτοια επιλογή -που συνιστά υποχώρηση του επιπέδου ασφάλειας- θα μπορούσε να συζητηθεί αν και πάλι θα απαιτούσε ουσιαστικά επιχειρήματα για να τεκμηριωθεί.  Στην Ελλάδα όμως, που δυστυχώς χαρακτηρίζεται από έλλειμμα επενδυτικής ασφάλειας, ασφάλειας δικαίου και αξιοπιστίας, η κατάργηση του δια νόμου καθορισμού των τιμών που ισχύει από το 1994 είναι μια εξαιρετικά ατυχής επιλογή που πλέον μηδενίζει την επενδυτική ασφάλεια σε μια εξαιρετικά δύσκολη περίοδο.

Θα πρέπει απαραίτητα να παραμείνει η αρμοδιότητα στη Βουλή, με την υποχρέωση στην αιτιολογική έκθεση να περιλαμβάνεται τεχνική-επιστημονική κρίση της αρμόδιας Υπηρεσίας Α.Π.Ε. και της ΡΑΕ καθώς και παρουσίαση των βασικών πορισμάτων-παρατηρήσεων της δημόσιας διαβούλευσης που πρέπει να προηγείται.

Οι νομοθετικές αυτές ρυθμίσεις δεν υπαγορεύονται ούτε από την Τρόικα ούτε από το Μνημόνιο και φυσικά δεν συνάδουν με την πολιτική ανάκαμψης που ακολουθεί η χώρα. Το αντίθετο μάλιστα. Υπονομεύουν την ιδία την ανάπτυξη που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση.

Και την ίδια ώρα που η κυβέρνηση έχει βγει σε άγρα ξένων επενδύσεων, επιτυγχάνει ακριβώς το αντίθετο. Δείχνει δηλαδή την πόρτα της εξόδου στους επενδυτές που είναι εδώ και έχουν έμπρακτα επιλέξει τη χώρα μας για να επενδύσουν σε Αιολική Ενέργεια και Ανανεώσιμες Πηγές γενικότερα.

Οι ανακοινωθείσες ρυθμίσεις είναι η οριστική ταφόπλακα της ανάπτυξης των Α.Π.Ε. με τον δημοκρατικό και ανταγωνιστικό χαρακτήρα που τις ξέραμε έως σήμερα στην Ελλάδα και σηματοδοτούν τη στροφή της ελληνικής ενεργειακής πολιτικής σε ενεργειακά μαύρες επιλογές που εξαρτούν τη χώρα από τα εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα, υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και αντιβαίνουν κάθε ευρωπαϊκή πολιτική και λογική.

Η Πολιτεία έχει οδηγήσει ένα σοβαρό κλάδο της οικονομίας μας στην εντατική. Ο κλάδος  επιβιώνει μόνο χάρη στις προσπάθειες των επιστημόνων, των επιχειρήσεων και των στελεχών του, με την χρήση βοηθητικών αναπνευστήρων οξυγόνου. Οι προς ψήφιση διατάξεις ισοδυναμούν με το κλείσιμο της βαλβίδας παροχής. 

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ