Ενεργειακή αναβάθμιση και αυτονομία μέσω ΕΣΠΑ

Κάθε κτίριο χρειάζεται σημαντική ποσότητα ενέργειας για να ικανοποιήσει τις ανάγκες της λειτουργίας του, όπως η θέρμανση, ο δροσισμός και ο φωτισμός, ενώ τη αρκετή ενέργεια καταναλώνουν και οι συσκευές που συνήθως υπάρχουν μέσα σε αυτό. Έχει υπολογιστεί μάλιστα, ότι το 40% της συνολικής παραγόμενης ενέργειας στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, δαπανάται στον κτιριακό τομέα. Για το λόγο αυτό, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με σχετική οδηγία του από το 2010, έχει ζητήσει την εφαρμογή της νομοθεσίας για μετατροπή υφιστάμενων και νέων κτιρίων, σε κτίρια μηδενικής κατανάλωσης. Ως εκ τούτου κάθε κράτος μέλος καλείται να λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα ώστε όταν ένα κτίριο υφίσταται ανακαίνιση μεγάλης κλίμακας, θα πληροί τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης. Στο πλαίσιο αυτό δε, έχει ενσωματώσει σε πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, κονδύλια και για την ενεργειακή αναβάθμιση.

Το πρόγραμμα «Ενίσχυση Μ.Μ.Ε. που δραστηριοποιούνται στους τομείς Μεταποίησης, Τουρισμού, Εμπορίου και Υπηρεσιών» του ΕΣΠΑ, με συνολικά κονδύλια 456 εκατ. ευρώ, έχει προκαλέσει ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε μία μεγάλη μερίδα ελληνικών επιχειρήσεων, οι οποίες και προτίθενται να υποβάλουν τις αιτήσεις τους. Το πρόγραμμα ενισχύει έργα επιλέξιμου προϋπολογισμού, ο οποίος ανά τομέα έχει ως εξής:

• Από 30.000 ευρώ έως 300.000 ευρώ για τις εταιρείες της Μεταποίησης.

• Από 20.000 ευρώ έως 300.000 ευρώ για τις εταιρείες του Τουρισμού.

• Από 20.000 ευρώ έως 100.000 ευρώ για τις εταιρείες του Εμπορίου και των Υπηρεσιών.

Στις επιλέξιμες δαπάνες δε, συμπεριλαμβάνονται και οι κλάδοι των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και της Ενεργειακής Αναβάθμισης, με τη χρηματοδότηση να αφορά τον εξοπλισμό και τις εγκαταστάσεις για την προστασία του περιβάλλοντος και την εξοικονόμηση ενέργειας, διακρίνοντας τις κατηγορίες 

α) Κτιριακές εργασίες, ηλεκτομηχανολογικές και ειδικές εγκαταστάσεις στους χώρους γραφείων, παραγωγής, αποθήκευσης για:

• αναβάθμιση του συστήματος κεντρικής θέρμανσης με περιβαλλοντική μέριμνα,

• αντικατάσταση υαλοπινάκων ή/και πλαισίων με νέα υψηλής ενεργειακής απόδοσης που να πληρούν τις απαιτήσεις του Κανονισμού Ενεργειακής Αποδοτικότητας Κτιρίων,

• θερμομόνωση κτιρίων,

• φυτεμένο δώμα,

• μόνωση δικτύων μεταφοράς συστημάτων θέρμανσης/ψύξης, και 

β) Αγορά-μεταφορά-εγκατάσταση εξοπλισμού, και συστημάτων  για την  προστασία του   περιβάλλοντος όπως:

• εγκατάσταση συστήματος ΑΠΕ ή αντλιών θερμότητας για την παραγωγή ζεστού νερού χρήσης ή/και θέρμανσης/ψύξης χώρων

• αντικατάσταση παλαιού συστήματος καυστήρα / λέβητα με νέο υψηλής απόδοσης ή με σύστημα φυσικού αερίου

• εξοπλισμός και εργασίες για μείωση κατανάλωσης νερού,

• εξοπλισμός και εργασίες για τη διαχείριση των υγρών & στερεών αποβλήτων,

• εξοπλισμός και εργασίες για τη μείωση αέριων ρύπων και όχλησης,

• εξοπλισμός και εργασίες για τον περιορισμό της ρύπανσης του εδάφους, υπεδάφους, των υδάτων και της ατμόσφαιρας,

• εξοπλισμός και εργασίες για την παραγωγή ενέργειας από φιλικές προς το περιβάλλον τεχνολογίες (φωτοβολταϊκά, ανεμογεννήτριες, γεωθερμία κλπ) και αποθήκευση ενέργειας,

• εξοπλισμός και εργασίες αναβάθμισης της ενεργειακής απόδοσης του συστήματος κλιματισμού,

• εξοπλισμός και εργασίες για χρήση υβριδικού αερισμού με ανεμιστήρες οροφής,

• εξοπλισμός και εργασίες για χρήση μηχανικού αερισμού (free cooling),

• αντικατάσταση ηλεκτρικών/ ηλεκτρονικών συσκευών με νέες ενεργειακής σήμανσης 

• εγκατάσταση συστήματος ελέγχου επιπέδων φωτισμού με αισθητήρες παρουσίας,

• εγκατάσταση εξωτερικών σκιάστρων,

• εγκατάσταση συστήματος ενεργειακής διαχείρισης,

• αγορά ηλεκτροκίνητων οχημάτων για χρήση εντός του χώρου της επιχείρησης.

Σύμφωνα με όσα προβλέπονται από το πρόγραμμα του ΕΣΠΑ, τα έργα που σχεδιάζει να κάνει μία εταιρεία για την παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ και την αποθήκευσή της θα πρέπει να παράγουν τόση ενέργεια, όση και αυτή που ιστορικά καταναλώνει η ίδια η εταιρεία. Δεν έχει τη δυνατότητα δηλαδή μία επιχείρηση να ζητήσει τη χρηματοδότηση έργων που θα προσφέρουν μεγαλύτερη ενέργεια από αυτή που χρησιμοποιεί (με σκοπό π.χ. να την πουλήσει). Επίσης, η αποθήκευση της ενέργειας πρέπει να γίνεται αυτόνομα μέσω μπαταριών και όχι μέσω του δικτύου της ΔΕΗ, καθώς η δυνατότητα αυτή βρίσκεται σε… αναστολή, με το αρμόδιο υπουργείο να δέχεται πιέσεις να την επαναφέρει για να ενταχθεί ειδικά στο εν λόγω πρόγραμμα του ΕΣΠΑ και πάντα με την προαναφερόμενη συνθήκη «παραγωγή=κατανάλωση».