Το παραπάνω ερώτημα διατυπώνεται τις περισσότερες φορές από τους υποψήφιους επενδυτές που βρίσκονται σε φάση αναζήτησης. Και αυτό γιατί, η ανταγωνιστική τους τιμή έναντι άλλων προϊόντων είναι ένας δελεαστικός παράγοντας. Κάνοντας κάποιος μια εκτενή έρευνα στα κινεζικά προϊόντα για φωτοβολταϊκά διαπιστώνει τα εξής:
• Υπάρχουν αξιόλογες εταιρείες που κατασκευάζουν ποιοτικά προϊόντα, ακολουθώντας ευρωπαϊκά στάνταρ στη διαδικασία παραγωγής (έχουν όλες τις απαραίτητες πιστοποιήσεις). Τα προϊόντα τους χρησιμοποιούνται ευρέως σε παγκόσμια κλίμακα, κάτι που αποδεικνύει ότι όντως είναι αποδοτικά.
• Υπάρχουν προϊόντα αμφιβόλου ποιότητας από «άγνωστους» κατασκευαστές, χωρίς σοβαρές πιστοποιήσεις. Η τοποθέτησή τους θεωρείται επένδυση υψηλού ρίσκου με αμφιλεγόμενο τελικό κέρδος.
Οφέλη από τη χρήση κινέζικων πάνελς
• Μικρότερο αρχικό κόστος επένδυσης: Τα κινέζικα πάνελ είναι από 20-25% φτηνότερα από τα ευρωπαϊκά, με αποτέλεσμα η συνολική εγκατάσταση να κοστίζει 10-12% λιγότερο).
• Μικρότερος χρόνος απόσβεσης της επένδυσης: Μία εγκατάσταση με κινέζικα πάνελ αποσβένεται κατά 6 μήνες νωρίτερα από τις εγκαταστάσεις με ευρωπαϊκά πάνελ (απόσβεση σε 4 έτη και 2 μήνες για τα κινέζικα, 4 έτη και 8 μήνες για τα ευρωπαϊκά).
H μέχρι τώρα εμπειρία
Τόσο στη χώρα μας, όσο και στο εξωτερικό, έχουν πραγματοποιηθεί πολυάριθμες εγκαταστάσεις με κινέζικο εξοπλισμό. Για όσους έχουν επιλέξει προϊόντα μεγάλων εταιρειών που διαθέτουν όλες τις απαραίτητες πιστοποιήσεις, είναι σαφές ότι δεν έχει παρουσιαστεί κανένα απολύτως πρόβλημα με τη λειτουργία των εγκαταστάσεων. Υπάρχουν, όμως, και περιπτώσεις που επενδυτές, προκειμένου να περιορίσουν το κόστος εγκατάστασης, προχώρησαν στην επιλογή αγνώστου ταυτότητας προϊόντων. Έτσι, ορισμένοι έχουν έρθει αντιμέτωποι με αρκετές δυσλειτουργίες που έχουν σαν συνέπεια τη διακοπή λειτουργίας της εγκατάστασής για κάποιο χρονικό διάστημα. Τα προβλήματα, φυσικά, που έχουν κατά καιρούς παρουσιαστεί δεν σχετίζονται μόνο με τη χαμηλή ποιότητα των προϊόντων, αλλά αφορούν και στην μετέπειτα τεχνική υποστήριξη.
Μέτρα αντιντάμπινγκ για τα φωτοβολταϊκά κινεζικά προϊόντα
Η μεγάλη άνοδος στη ζήτηση των κινέζικων προϊόντων στον τομέα των φωτοβολταϊκών έχει «θορυβήσει» την Ευρώπη και την Αμερική. Για παράδειγμα, το υπουργείο Εμπορίου των ΗΠΑ ανέφερε ότι, η Κίνα εφαρμόζει αθέμιτες πρακτικές, ώστε οι τιμές των προϊόντων της να είναι χαμηλές. Έτσι, αποφάσισε την αναδρομική επιβολή αντισταθμιστικών δασμών στις εισαγωγές κινεζικών προϊόντων ηλιακής ενέργειας. Οι αμερικανοί έχουν τονίσει ότι οι Κινέζοι παραγωγοί και εξαγωγείς έχουν πουλήσει ηλιακές μονάδες στις ΗΠΑ σε περιθώρια dumping που κυμαίνονται από 18,32 έως και 249,96%. Γι αυτό τους επιβλήθηκαν δασμοί από 14,78% έως 15.97% (αναδρομικά από τα τέλη του 2011), οι οποίοι θα αντισταθμίσουν τις κρατικές κινέζικες επιδοτήσεις και θα επιτρέψουν στην εγχώρια βιομηχανία να μπορέσει να σταθεί απέναντι στον ανταγωνισμό. Ανάλογο δρόμο αναμένεται να ακολουθήσει και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Το ζητούμενο είναι να ελεγχθεί πώς τα προϊόντα για φωτοβολταϊκά επωφελούνται από κυβερνητικές επιδοτήσεις και φτάνουν στους καταναλωτές με μικρότερο κόστος, σε σύγκριση με τα υπόλοιπα ανταγωνιστικών εταιρειών. Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναφέρει ότι, τα αποτελέσματα των ερευνών θα είναι διαθέσιμα τον Ιούνιο και, αν διαπιστωθούν αθέμιτες πρακτικές, τότε μπορεί να επιβληθούν προσωρινοί αντισταθμιστικοί δασμοί. Επίσης, η ΕΕ έχει ήδη ζητήσει την πλήρη καταγραφή όλων των «ηλιακών» προϊόντων που εισάγονται από την Κινά. Τέλος, στην περίπτωση που ληφθούν μέτρα αντιντάμπινγκ δεν είναι γνωστό ποιος θα καταβάλει το επιπλέον κόστος (κατασκευαστές, εισαγωγείς ή οι τελικοί καταναλωτές).
Στο μικροσκόπιο και η κινέζικη βιομηχανία γυαλιού
Καταγγελίες στην Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν γίνει και για τους κινέζους κατασκευαστές γυαλιού. Οι ισχυρισμοί που έχουν διατυπωθεί αναφέρουν ότι, το 90% του γυαλιού που χρησιμοποιείται στις φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις προέρχεται από την Κίνα και προσφέρεται σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές. Αυτό έχει σαν συνέπεια τη συρρίκνωση των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων που δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις πολύ χαμηλές τιμές.
Είναι εφικτό το «μπλοκάρισμα» των κινέζικων προϊόντων;
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, το Ανεξάρτητο Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών Prognos αναφέρει ότι, μια ενδεχόμενη επιβολή δασμών στα φωτοβολταϊκά προϊόντα κινεζικής προέλευσης θα έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια θέσεων εργασίας εντός της ΕΕ.
Πιο αναλυτικά, το Ινστιτούτο Prognos υποστηρίζει ότι, η επιβολή δασμών στα κινέζικα προϊόντα μπορεί να επιφέρει απώλεια 242.000 θέσεων εργασίας, με οικονομικό κόστος 27,2 δισεκατομμυρίων ευρώ περίπου.
Ο μεγαλύτερος καταναλωτής φωτοβολταϊκών η Κίνα
Σύμφωνα με τελευταία έκθεση της NPD Solarbuzz, Marketbuzz 2013, η ζήτηση για φωτοβολταϊκά θα αυξηθεί κατά 2 GW, κατά τη διάρκεια του 2013, παρουσιάζοντας αύξηση 7%, από έτος σε έτος. Για πρώτη φορά, η Κίνα θα ξεπεράσει τη Γερμανία, ως ο μεγαλύτερος καταναλωτής φωτοβολταϊκών, ενώ οι Τop 10 αγορές φωτοβολταϊκών θα εξακολουθήσουν να αντιπροσωπεύουν το 83% της παγκόσμιας ζήτησης.
Η κινεζική αγορά θα αντισταθμίσει σε μεγάλο βαθμό την πτώση της ζήτησης από τη Γερμανία, η οποία «οδηγούσε» τις εξελίξεις έως τώρα. Καθώς οι ευρωπαϊκές ταρίφες συνεχίζουν να μειώνονται, η ζήτηση στην Ευρώπη αναμένεται να μειωθεί σημαντικά για το 2013. Η εταιρεία έρευνας αγοράς προβάλλει μείωση κατά 26%, από έτος σε έτος, σε περίπου 12GW. Το 2012 η ευρωπαϊκή ζήτηση ήταν 16,48GW, σχεδόν το 60% της παγκόσμιας ζήτησης, σύμφωνα με την NPD Solarbuzz. Ωστόσο, η αύξηση ζήτησης από την Κίνα, την Ιαπωνία και την Ινδία αναμένεται τελικά να αντισταθμίσει τη ζήτηση της Ευρώπης, σημειώνοντας αύξηση άνω του 50% το 2013, αντιπροσωπεύοντας περισσότερα από 11GW της ζήτησης φωτοβολταϊκών. Τέλος, σημειώνουμε ότι, συνολικά το 2012, η Ασία ήταν η δεύτερη ισχυρότερη αγορά, δημιουργώντας 8,69 GW ζήτησης.