Πριμοδότηση για εγχώρια φωτοβολταϊκά;

Μια νέα πρόταση θέσπισης κινήτρων για τη στήριξη της ελληνικής παραγωγής εξοπλισμού φωτοβολταϊκών παρουσιάστηκε από πέντε επιχειρήσεις του κλάδου.

 
Μια συνεκτική και εμπεριστατωμένη πρόταση θέσπισης συγκεκριμένων οικονομικών κινήτρων για τους επενδυτές φωτοβολταϊκών, όταν επιλέγουν εξοπλισμό παραγόμενο από τις εγχώριες βιομηχανίες, παρουσίασαν σήμερα στους δημοσιογράφους οι εκπρόσωποι τεσσάρων από τις σημαντικότερες επιχειρήσεις του κλάδου (EXEL GROUP, HELIOSPHERA, ALUMIL, NOE/ALUSET).

Παράλληλα ο Διευθύνων εταίρος του δικηγορικού γραφείου «Μεταξάς & Συνεργάτες», Δρ. Α. Μεταξάς, στο οποίο έχει ανατεθεί η εκπόνηση σχετικής νομικής γνωμοδότησης για λογαριασμό των ελληνικών εταιρειών, ανέλυσε τους όρους και τις νομικές δυνατότητες θέσπισης μιας τέτοιας ρύθμισης εκ μέρους του Υπουργείου Περιβάλλοντος , Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής εντός του πλαισίου που θέτει το ευρωπαϊκό δίκαιο.

Οι εκπρόσωποι των εταιρειών παρουσίασαν στοιχεία σύμφωνα με τα οποία στον κλάδο των φωτοβολταϊκών δραστηριοποιούνται στη χώρα μας σημαντικές εταιρείες που παράγουν πάνελς, σταθερές βάσεις, τράκερς κ.λπ. Πρόκειται για ανθούσα εγχώρια βιομηχανία που απασχολεί άμεσα πάνω από 3.000 εργαζομένους, ενώ δίνει δουλειά σε πολύ περισσότερους, μέσω των συνδεδεμένων και προμηθευτριών επιχειρήσεων. Σημαντικό είναι επίσης το γεγονός ότι οι περισσότερες από τις εταιρείες αυτές λειτουργούν στην ελληνική περιφέρεια δίνοντας ώθηση στις τοπικές οικονομίες.

Όπως αναφέρθηκε, υπάρχει ήδη «προηγούμενο» στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς η Ιταλία έχει θεσπίσει μεγαλύτερη εγγυημένη τιμή για τις επενδύσεις που χρησιμοποιούν ευρωπαϊκό εξοπλισμό, ενώ κάτι αντίστοιχο, και μάλιστα για τον Γαλλικό εξοπλισμό, προτίθεται να υιοθετήσει η Γαλλία. Το αποτέλεσμα για την Ιταλική βιομηχανία από την εφαρμογή της ρύθμισης ήταν θεαματικό, τη στιγμή που η πίεση από τα προϊόντα τρίτων χωρών είναι ιδιαίτερα έντονη.

Η θέσπιση ενός είδους υποστηρικτικής παρέμβασης για τα προϊόντα της εγχώριας βιομηχανίας, ειδικά για την Ελλάδα, είναι απαραίτητη καθώς ο συγκεκριμένος τομέας είναι από τους λίγους που διατηρούν θετικούς ρυθμούς εν μέσω κρίσης και συνεπώς μπορούν να αποτελέσουν βασικό πυλώνα για την αναπτυξιακή ανάταξη της ελληνικής οικονομίας.

Επιπλέον, όπως αναφέρθηκε χαρακτηριστικά «οι έλληνες καταναλωτές πληρώνουν μέσω του λογαριασμού της ΔΕΗ και του τέλους ΑΠΕ τη στήριξη των φωτοβολταϊκών επενδύσεων. Δικαιούνται συνεπώς να έχουν ανταπόδοση, μέσω της στήριξης και αύξησης των θέσεων εργασίας. Η ανάπτυξη των φωτοβολταϊκών επενδύσεων πρέπει, στο βαθμό που είναι εφικτό, να εξασφαλίζει αυξημένη εγχώρια προστιθέμενη αξία».

Ακολούθως παρατίθενται τα συνοπτικά συμπεράσματα της γνωμοδότησης που εκπόνησε το δικηγορικό γραφείο «Μεταξάς & Συνεργάτες»:

1. Η παροχή στοχευμένης «πριμοδότησης» στον χρήστη φωτοβολταϊκών συστημάτων εγχώριας (ελληνικής) κατασκευής διαμέσου αντίστοιχης διαμόρφωσης του ισχύοντος συστήματος εγγυημένων τιμών (Feed - in Tariff), καίτοι με βάση τη νομολογία του Δικαστηρίου της Ε.Ε. είναι αμφίβολο κατά πόσο συνιστά με τη νομική έννοια του όρου “κρατική ενίσχυση”, είναι πιθανό να εγείρει αντιδράσεις από την πλευρά της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Αυτή η πιθανολόγηση συνεπικουρείται από τη διαπίστωση ότι ένα τέτοιο μέτρο κινείται σε μια «γκρίζα ζώνη» του Ευρωπαϊκού Δικαίου Κρατικών Ενισχύσεων, εντός της οποίας παρατηρούνται ενίοτε και οριακές αποκλίσεις μεταξύ της νομολογίας του ΔΕΕ και των αποφάσεων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αναφορικά με την εφαρμογή και την ερμηνεία του απαγορευτικού κανόνα του αρ. 107 παρ. 1 ΣΛΕΕ.

2. Ωστόσο, ακόμα κι αν ήθελε υποτεθεί ότι ένα τέτοιο μέτρο συνιστά κρατική ενίσχυση, το ενωσιακό δίκαιο περιέχει συγκεκριμένες νομικές βάσεις, επί τη βάσει των οποίων δύναται να στοιχειοθετηθεί η συμβατότητα αυτού με την κοινή αγορά. Συγκεκριμένα η συμβατότητα της ενίσχυσης μπορεί να στοιχειοθετηθεί με βάση τη διάταξη του άρθρου 107 παρ. 3 στοιχείο β ΣΛΕΕ, κατ επίκληση της τρέχουσας σοβαρής διαταραχής της ελληνικής οικονομίας, επακόλουθο της οποίας είναι η παρούσα ύφεση σε όλους τους τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας, η οποία και καθιστά απαραίτητα μέτρα στήριξης της εγχώριας παραγωγικής δραστηριότητας. Στην περίπτωση αυτή, η επιχειρηματολογία υπέρ της συμβατότητας του μέτρου αυτού πρέπει να αναδεικνύει, με την επίκληση συγκεκριμένων οικονομικών δεδομένων, την προβλεπόμενη συμβολή του μέτρου αυτού στην ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.

3. Επιπλέον, η συμβατότητα της ενίσχυσης μπορεί επίσης να στοιχειοθετηθεί με επίκληση της διάταξης του άρθρου 107 παρ. 3 στοιχείο γ ΣΛΕΕ, καθώς σχετίζεται με την προώθηση της ανάπτυξης ενός συγκεκριμένου τομέα οικονομικής δραστηριότητας, ο οποίος μάλιστα έχει άμεση συνάφεια με την επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων τόσο της Ελλάδας, όσο και της Ένωσης. Στην περίπτωση αυτή, ο έλεγχος των στρεβλώσεων του ανταγωνισμού και του επηρεασμού των εμπορικών συναλλαγών μεταξύ των κρατών μελών είναι αυστηρότερος. Εντούτοις, αφενός η αδυναμία του κλάδου τόσο της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας μέσω φωτοβολταϊκών σταθμών όσο και των κατασκευαστών του σχετικού εξοπλισμού να αντλήσουν τα αναγκαία για την ανάπτυξή τους κεφάλαια από το τραπεζικό σύστημα, αφετέρου ο περιορισμένος σε ένταση και διάρκεια χαρακτήρας της ενίσχυσης συντείνουν στην άρθρωση μιας πειστικής επιχειρηματολογίας υπέρ της συμβατότητάς της με την ενωσιακή αγορά.

4. Σε κάθε περίπτωση, αρμόδια για να ελέγξει τη συμβατότητα του μέτρου με την κοινή αγορά είναι η Επιτροπή, στην οποία πρέπει αυτό να κοινοποιηθεί πριν τεθεί σε ισχύ, ενώ ωσότου λάβει την έγκρισή της, δεν μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή. Επιπλέον, η Επιτροπή μπορεί να προβεί σε όλες τις απαιτούμενες, κατά την κρίση της, τροποποιήσεις ή αναδιαμορφώσεις του προτεινόμενου μέτρου.

5. Σε κάθε περίπτωση, ανοιχτό παραμένει το ενδεχόμενο παροχής στοχευμένης «πριμοδότησης» στο χρήστη φωτοβολταϊκών συστημάτων ευρωπαϊκής κατασκευής, μέτρο που εξ απόψεως ενωσιακού δικαίου παρουσιάζει εμφανώς λιγότερες δυσκολίες, καθώς δεν προκαλεί στρεβλώσεις στο διακοινοτικό εμπόριο και δεν απαιτείται, ως εκ τούτου, προηγούμενη κοινοποίησή του στην Επιτροπή. Η επίκληση ορισμένων διατάξεων της GATT φαίνεται ότι αμβλύνει και τις εντάσεις που ενδεχομένως αναφύονται στο κανονιστικό πλαίσιο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ - WTO).

6. Τέλος, το παράδειγμα της Ιταλίας, η οποία έχει ήδη υιοθετήσει ένα αντίστοιχο μέτρο, αποτελεί έναν σχετικά ασφαλή οδηγό για τις όποιες πρωτοβουλίες σε αυτήν την κατεύθυνση.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ