Οι θέσεις της ΕΛΕΤΑΕΝ για το νομοσχέδιο των ΑΠΕ

Τις απόψεις και τις προτάσεις για το σχέδιο νόμου που αφορά το νέο μηχανισμό στήριξης των Α.Π.Ε. κατέθεσε η Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας.

 
Με επιστολή της προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος & Ενέργειας, Πάνο Σκουρλέτη, αλλά και τη Γενική Γραμματεία Ενέργειας και Ορυκτών Πρώτων Υλών και τη Διεύθυνση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας και Ηλεκτρικής Ενέργειας, Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας ΕΛΕΤΑΕΝ, εξέφρασε τις θέσεις της αλλά και τις ανησυχίες της για το σχέδιο νόμου που αφορά το νέο μηχανισμό στήριξης των Α.Π.Ε.

Αναλυτικά η επιστολή:

«ΚατΆ αρχήν παρατηρούμε είναι ότι το σχέδιο κινείται σε σχετικά γενικό επίπεδο. Πάρα πολλές κρίσιμες λεπτομέρειες θα καθορισθούν στο μέλλον με αποφάσεις, είτε του Υπουργού είτε της ΡΑΕ.. Αυτό μας ανησυχεί ιδιαίτερα, επειδή η εμπειρία έχει δείξει ότι είναι σχεδόν αδύνατο να ετοιμαστούν, να εκδοθούν και να τεθούν σε πλήρη εφαρμογή έγκαιρα όλες αυτές οι αποφάσεις που προβλέπονται. Εκφράζουμε λοιπόν το φόβο ότι ελάχιστα νέα αιολικά πάρκα θα μπορέσουν να υπογράψουν τις νέες προβλεπόμενες συμβάσεις και να ενταχθούν στο νέο σύστημα μέχρι το τέλος του 2016.

Από 1.1.2017 ξεκινά ένας ακόμη Γολγοθάς για την Αιολική Ενέργεια. Το σχέδιο νόμου προβλέπει μη ρεαλιστικά χρονοδιαγράμματα για τις αποφάσεις σχετικά με τις τεχνολογίες για τις οποίες θα γίνουν διαγωνισμοί. Η εμπειρία έχει δείξει ότι ο ρυθμός ανταπόκρισης σε τέτοιες αλλαγές είναι καταστροφικά αργός. Ελπίζουμε να διαψευστούμε, αλλά φοβούμαστε πως το καλύτερο σενάριο είναι ότι εάν η Κυβέρνηση αποφασίσει να διενεργήσει διαγωνισμούς, ο πρώτος θα γίνει μετά το καλοκαίρι του 2017.

Αυτό σημαίνει ότι - αν όλα πάνε καλά - νέες συμβάσεις μετά από διαγωνισμό μπορεί να φθάσουν να υπογραφούν μέσα στο 2018. Αν ληφθεί υπόψη, ο κίνδυνος που προαναφέραμε να μην προλάβουν να υπογραφούν νέες συμβάσεις FiP μέσα στο 2016 ή να υπογραφούν για ελάχιστα έργα, τότε διαγράφεται το φάσμα ενός υπερδιετούς παγώματος της αγοράς, που διαρκεί ήδη από 1.1.2016 και το οποίο θα είναι καταστρεπτικό για τις εταιρείες του κλάδου, που είναι ήδη επιβαρυμένες από την οικονομική κρίση και τις διάφορες επιβαρύνσεις (Διακοψιμότητα) και φορολογία.

Δύο λύσεις υπάρχουν. Η πρώτη είναι προφανής αλλά κινείται στο χώρο της φαντασίας. Να προσπαθήσει η Κυβέρνηση να ανατρέψει τις παραπάνω προβλέψεις, να διαψεύσει την προηγούμενη εμπειρία και να γίνουν όλα πάρα πολύ γρήγορα, αποτελεσματικά και έγκαιρα. Το θεωρούμε αδύνατο και απίθανο να συμβεί.

Η δεύτερη είναι να προσπαθήσει η Κυβέρνηση να αξιοποιήσει τα περιθώρια που δίνουν οι Κατευθυντήριες Γραμμές και βασισμένη στην τεκμηρίωση που παρείχε η ΕΛΕΤΑΕΝ, να ζητήσει εξαίρεση από τις διαγωνιστικές διαδικασίες για ένα τουλάχιστον έτος.

Η δεύτερη παρατήρηση που αφορά τους διαγωνισμούς - αν αυτοί αποφασισθούν – σχετίζεται με τον ορίζοντα προβλεψιμότητας που θα προσφέρουν. Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι θα εκδίδεται ξεχωριστή Προκήρυξη για κάθε ανταγωνιστική διαδικασία. Αυτό είναι μεγάλο λάθος. Είναι η συνταγή της αποτυχίας και της αέναης αναμονής. Μετά βεβαιότητας οι Προκηρύξεις θα καθυστερούν.

Όταν η Ελλάδα παύσει στο μέλλον να πληροί τα κριτήρια εξαίρεσης και εφαρμοσθούν τότε και για την αιολική ενέργεια ανταγωνιστικές διαδικασίες, αυτές πρέπει να είναι αυτοματοποιημένες, ηλεκτρονικές, πλήρως και ακριβώς καθορισμένες (ισχύς, ημερομηνίες διαγωνισμού κλπ) για ικανό βάθος χρόνου, τουλάχιστον έως το τέλος του 2020 και να μην εξαρτώνται από τη βούληση του όποιου Υπουργού, πολιτικού ή υπηρεσιακού παράγοντα, ή του Ρυθμιστή να εκδώσει μια απόφαση για την προκήρυξη της κάθε μίας από αυτές.
  
Ένα τέτοιο δεσμευτικό και αναλυτικό Πρόγραμμα που θα το ξέρουν εκ των προτέρων όλοι (η αγορά αλλά και οι αρμόδιες υπηρεσίες που θα το εκτελούν) το οποίο θα εφαρμόζεται χωρίς την ανάγκη άλλων αποφάσεων από υπερκείμενες αρχές, μπορεί να προσφέρει την αναγκαία προβλεψιμότητα και επομένως σταθερότητα επενδυτικού περιβάλλοντος. Εάν ο Υπουργός επιθυμεί μπορεί ενδιαμέσως να εκδίδει αποφάσεις για αλλαγές στο Πρόγραμμα (π.χ. ως προς την ακριβή ισχύ ή άλλες λεπτομέρειες). Αλλά εάν δεν εκδοθεί τέτοια απόφαση, το Πρόγραμμα θα εκτελείται ως έχει.

Τρίτη παρατήρηση: Το σχέδιο νόμου προβλέπει ότι οι Α.Π.Ε. θα αποκτήσουν υποχρεώσεις πρόβλεψης ή γενικά υποχρεώσεις αγοράς, το ακριβές περιεχόμενο των οποίων θα καθορισθεί με διαδοχικές αποφάσεις. Όμως δεν αποσαφηνίζεται ότι οι υποχρεώσεις αυτές θα υπάρξουν αφού θα έχουν διαμορφωθεί τα θεσμικά εργαλεία, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, που θα επιτρέπουν στις Α.Π.Ε. να ανταποκρίνονται αποτελεσματικά σε αυτές. Για να υπάρξει η υποχρέωση ακριβούς πρόβλεψης θα πρέπει να έχουν προηγηθεί η διαμόρφωση του πλαισίου για τους Φορείς Συγκέντρωσης, η θέσπιση, οργάνωση και λειτουργία του Φορέα Συγκέντρωσης Τελευταίου Καταφυγίου και η εμφάνιση Φορέων Συγκέντρωσης στην αγορά. Για να επιβληθούν υποχρεώσεις εξισορρόπησης θα πρέπει να προηγηθεί και η λειτουργία ενδοημερησίας αγοράς με επαρκή ρευστότητα όπως προϋποθέτουν οι Κατευθυντήριες Γραμμές.

Όλα αυτά δείχνουν ότι για τα επόμενα έτη, η ανάπτυξη στην Ελλάδα θα προέλθει από τα ώριμα αδειοδοτικά έργα που έχουν υπογράψει συμβάσεις με το παλαιό καθεστώς έως 31.12.2015. Είναι θετικό που το σχέδιο νόμου αποσαφηνίζει ότι τα έργα αυτά παραμένουν στο Feed-in Tariff με τις τιμές που ίσχυαν κατά την 31.12.2015. Πρέπει όμως να διευκρινιστεί ότι τα έργα αυτά δεν θα χάνουν το δικαίωμά τους αυτό αν καθυστερήσει η υλοποίησή τους για λόγους που δεν ευθύνονται (π.χ. για δικαστικές εμπλοκές) ή αν έχουν έγκαιρα παραγγείλει και πληρώσει αποδεδειγμένα τον αναγκαίο εξοπλισμό ακόμα και εάν δεν ολοκληρωθούν εντός των προβλεπόμενων από το σχέδιο 27 μηνών.

Μια ακόμα παρατήρηση αφορά τον τρόπο χρηματοδότησης: Το παλαιότερο κείμενο διαβούλευσης που είχε ανακοινώσει το ΥΠΕΝ και επί του οποίου υποτίθεται ότι στηρίχθηκε το παρόν σχέδιο νόμου ήταν πιο σαφές και συγκεκριμένο στο συγκεκριμένο σημείο. Προσπαθούσε να εισάγει διαδικασίες έτσι ώστε η συνολική αξία που προσφέρουν οι Α.Π.Ε. στην αγορά να απεικονίζεται στους πόρους που καταβάλουν οι Προμηθευτές στον Ειδικό Λογαριασμό. Αν και η τότε πρόταση δεν αντιμετώπιζε πλήρως τις υφιστάμενες στρεβλώσεις, ήταν σαφώς προς τη θετική κατεύθυνση. Το σχέδιο νόμου κινείται σε πιο αφαιρετικό επίπεδο. Επιτρέπει οι υπουργικές αποφάσεις που θα εκδοθούν να υιοθετήσουν τις αρχικές προτάσεις του ΥΠΕΝ αλλά δεν τις υποχρεώνει. Αυτό πρέπει να διορθωθεί.

Σε κάθε περίπτωση, κρίνουμε ως επιτακτική ανάγκη τη λήψη επαρκών μέτρων και αναπροσαρμογών για την άμεση αντιμετώπιση του ελλείμματος στον Ειδικό Λογαριασμό του ΛΑΓΗΕ χωρίς να θιγούν οι υφιστάμενες συμβάσεις, κάτι που αποτελεί αφενός κρίσιμη παράμετρο για την ανάπτυξη των Α.Π.Ε. και αφετέρου συμβατική και νομική υποχρέωση της Χώρας. Η παρέμβαση αυτή βρίσκεται σε απόλυτη συσχέτιση με το παρόν σχέδιο νόμου, διότι η μη επίλυση του θα αποτελέσει τροχοπέδη στην επιτυχή προώθηση των επενδυτικών σχεδίων και κατά συνέπεια το νέο σύστημα τιμολόγησης δεν βρει πεδίο εφαρμογής.

Στο συνημμένο υπόμνημα θα βρείτε τις αναλυτικές παρατηρήσεις μας οργανωμένες στις ακόλουθες θεματικές:
Α. Υφιστάμενες συμβάσεις
Β. Καθορισμός της Ειδικής Τιμής Αγοράς (ΕΤΑ)
Γ. Χειρισμός της ενίσχυσης
Δ. Ανταγωνιστικές διαδικασίες
Ε. Συμμετοχή στην αγορά
ΣΤ. Ετήσια αναπροσαρμογή Τ.Α. (άρθρο 2)
Ζ. Λοιπές παρατηρήσεις
Τέλος, αιτούμαστε μια συνάντηση με τον αξιότιμο κ. Γενικό Γραμματέα και τους αρμόδιους παράγοντες προκειμένου να παρουσιάσουμε αναλυτικά το υπόμνημα.

με εκτίμηση,

Δρ. Ιωάννης Τσιπουρίδης, Πρόεδρος ΔΣ Ελληνική Επιστημονική Ένωση Αιολικής Ενέργειας – ΕΛΕΤΑΕΝ»

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ