Πράσινη ταράτσα
Διαβάστηκε από 13016 αναγνώστες -
Μια φυτεμένη ταράτσα, πέρα από το αισθητικό αποτέλεσμα, μας δίνει τη δυνατότητα να έχουμε έναν κήπο ακόμα και στο κέντρο της πόλης.
Προκειμένου μια πόλη να θεωρείται βιώσιμη, σύμφωνα με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος, πρέπει να αναλογούν 10 τ.μ. πρασίνου ανά κάτοικο. Σήμερα, στην Αθήνα αντιστοιχούν 2,7 τ.μ. ανά κάτοικο, στη Θεσσαλονίκη 2,5 τ.μ. και στην Πάτρα 0,77 τ.μ. Τα πάρκα στις ελληνικές πόλεις είναι ήδη λίγα και σταδιακά εξαφανίζονται, είτε για να γίνουν μεγάλα πάρκινγκ είτε λόγω της εγκατάλειψης. Οι ταράτσες και οι στέγες των κτιρίων μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στην αλλαγή αυτών των αριθμών για την Ελλάδα και η φύτευση είναι ο καλύτερος τρόπος να αξιοποιηθούν αυτοί οι χώροι που συνήθως μένουν ανεκμετάλλευτοι.
Τι είναι τα φυτεμένα δώματα;
Όλοι ξέρουμε τους ταρατσόκηπους ή τα roof gardens. Τα φυτεμένα δώματα είναι, κατά κάποιον τρόπο, η εξέλιξή τους, με στόχο όχι μόνο το αισθητικό αποτέλεσμα, αλλά και οικολογικά και οικονομικά οφέλη, αν και πράσινες στέγες υπήρχαν πολύ πριν τη βιοκλιματική αρχιτεκτονική. Οι ταρατσόκηποι, αν και μάλλον αποτελούν την πιο όμορφη επέμβαση, έχουν πολύ μεγάλες απαιτήσεις σε νερό και η επιλογή των φυτών γίνεται ανάλογα τις προτιμήσεις του ιδιοκτήτη. Υπάρχουν άλλες εξίσου όμορφες λύσεις με πιο οικολογικό χαρακτήρα, οι οποίες συμβάλλουν και στην προστασία του κτιρίου.
Πλεονεκτήματα
Μόλις 1,5 τετραγωνικό μιας φυτεμένης στέγης παράγει αρκετό οξυγόνο για να καλύψει τις ετήσιες ανάγκες ενός ενήλικα για καθαρό αέρα. Έξι τετραγωνικά μέτρα καλύπτουν τις ετήσιες ανάγκες μιας τετραμελούς οικογένειας. Ωστόσο, τα οικολογικά οφέλη δεν είναι τα μοναδικά που προσφέρει μια πράσινη στέγη. Αισθητικά, παρέχει ένα πολύ όμορφο αποτέλεσμα και σπάει τη μονοτονία μιας πυκνοκατοικημένης «γκρι» πόλης. Πάντως, τα σημαντικότερα πλεονεκτήματα είναι τι προσφέρει στο ίδιο το κτίριο και τους χρήστες του. Μια πράσινη στέγη είναι η καλύτερη μορφή μόνωσης. Τα φυτά απορροφούν τη ζέστη για τις ανάγκες του μεταβολισμού τους, μειώνοντας έτσι τη θερμοκρασία του δώματος, η οποία μπορεί να φτάσει μέχρι και τους 80 βαθμούς Κελσίου. Η θερμοκρασία ενός φυτεμένου δώματος διατηρείται συνήθως κάτω των 35 βαθμών, με αποτέλεσμα ο κλιματισμός του κτιρίου να είναι πολύ πιο αποτελεσματικός και οικονομικός. Επίσης, το εσωτερικό του κτιρίου κατά τους θερινούς μήνες διατηρείται πιο δροσερό, ενώ κατά τους χειμερινούς μειώνονται οι απώλειες θερμότητας. Ως αποτέλεσμα, το κόστος ψύξης και θέρμανσης του κτιρίου μειώνεται μέχρι και 50%. Το κόστος τοποθέτησης, αν υπολογίσουμε το μειωμένο κόστος κλιματισμού, αποσβένεται σε 4-5 χρόνια από τη στιγμή της τοποθέτησης. Η τοποθέτηση προστατεύει επιπλέον το ίδιο το δώμα και το κτίριο. Η επιφάνεια του δώματος προφυλάσσεται από τις καιρικές συνθήκες, με αποτέλεσμα να μην χρειάζεται τόσο τακτική συντήρηση, και το ίδιο το κέλυφος του κτιρίου, επειδή οι αυξομειώσεις της θερμοκρασίας περιορίζονται, δεν καταπονείται από τις θερμικές συστολές και διαστολές. Τα φυτά έχουν επίσης ηχομονωτική δράση, μειώνοντας το θόρυβο μέχρι και 10 decibel συγκριτικά με ένα συμβατικό δώμα. Επιπλέον, συμβάλλουν στην πυροπροστασία του κτιρίου, εμποδίζοντας τη φωτιά να εξαπλωθεί, λόγω της κατακράτησης νερού. Ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά μιας πράσινης στέγης είναι και η προστασία που παρέχει από την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία. Μελέτες έδειξαν ότι η διείσδυση ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας και μικροκυμάτων σε ένα κτίριο με φυτεμένο δώμα μειώθηκε μέχρι και 99,4%! Στην πόλη, τα οφέλη από μια τέτοια εγκατάσταση είναι επίσης αρκετά. Τα φυτά προστατεύουν από τις πλημμύρες, γεγονός που όλοι αντιληφθήκαμε μετά τις μεγάλες πυρκαγιές της Αθήνας. Μια πράσινη στέγη κατακρατεί το 75% του νερού της βροχής που θα δεχτεί, ποσότητα που σε ένα συμβατικό δώμα θα κατέληγε στο φρεάτιο της αποχέτευσης, δημιουργώντας αρκετά προβλήματα. Σε μια πυκνοδομημένη πόλη, πέρα από τη μεγάλη απορρόφηση της ηλιακής ακτινοβολίας από το ίδιο το αστικό τοπίο, τα κλιματιστικά συμβάλλουν στην αύξηση της θερμοκρασίας. Οι πράσινες στέγες μονώνουν και σκιάζουν τα κτίρια, μειώνοντας τη θερμοκρασία τους και κατά συνέπεια και τη θερμοκρασία της πόλης.
Κατηγορίες
Τα φυτεμένα δώματα κατατάσσονται σε τρεις κατηγορίες, ανάλογα τη βλάστηση που θα τοποθετηθεί, το βάθος του υποστρώματος και τη φροντίδα που απαιτούν. Οι τρεις τύποι είναι ο εντατικός, ο ημιεντατικός και ο εκτατικός. Ο εντατικός τύπος είναι μια καλή επιλογή για υγρά και ήπια κλίματα, στα οποία δεν επικρατούν δυνατοί άνεμοι. Το κόστος του είναι αρκετά υψηλό και η συντήρησή του αρκετά απαιτητική και δεν προτείνεται για το ελληνικό κλίμα, καθώς οι ανάγκες του σε νερό είναι αρκετά αυξημένες. Αισθητικά, δίνει ένα πάρα πολύ όμορφο αποτέλεσμα, καθώς οι επιλογές φυτών είναι απεριόριστες. Ο εκτατικός τύπος συνδυάζει όλα τα πλεονεκτήματα, οικονομικά και οικολογικά. Η απόσβεση της τοποθέτησης γίνεται άμεσα και η συντήρηση είναι σχεδόν μηδενική. Για την Ελλάδα, αυτός ο τύπος είναι ο πλέον ενδεδειγμένος, καθώς οι ανάγκες σε νερό είναι πολύ περιορισμένες και η τοποθέτηση δεν επηρεάζεται από τους ανέμους. Ο ημιεντατικός τύπος, ανάλογα προς τον ποιο τύπο από τους δύο παραπάνω διεισδύει, χαρακτηρίζεται από τα αντίστοιχα πλεονεκτήματα ή μειονεκτήματα.
Συστήµατα Οικοστέγες - 1 και Οικοστέγες - 8
Τα δύο αυτά συστήματα έχουν σχεδιαστεί ειδικά για το κλίμα της Ελλάδας από τον ¶ντριου Κλέμεντς, με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, ώστε να μπορούν να εφαρμοστούν σε ελληνικά κτίρια. Είναι ελαφριά, συναρμολογούμενα και υδατοστεγή, προσαρμοσμένα στις κλιματολογικές συνθήκες της χώρας μας και αυτοσυντηρούμενα, δηλαδή δεν απαιτούν κάποια ιδιαίτερη φροντίδα. Τα εν λόγω συστήματα έχουν ιδιαίτερα χαμηλό βάρος, ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα με τη στατικότητα του κτιρίου και η τοποθέτησή τους γίνεται πολύ γρήγορα, καθώς αποτελούνται από συναρμολογούμενα στοιχεία. Το ύψος τους δεν ξεπερνά τα 10 εκατοστά, χωρίς να υπολογιστεί το ύψος των φυτών, ενώ το βάρος τους ανά τετραγωνικό μέτρο είναι 50 κιλά για το σύστημα Οικοστέγες - 1 και 20 κιλά για το Οικοστέγες - 8. Τα φυτά που χρησιμοποιούνται φτάνουν σε ύψος τα 70-80 εκατοστά και ανήκουν στην κατηγορία των άνυδρων, ώστε να μην απαιτούν μεγάλα ποσά νερού. Η πλειονότητα των φυτών είναι αυτοφυή ελληνικά, σε συνδυασμό με κάποια μεσογειακά.
Φυτεµένες στέγες και φωτοβολταϊκά
Τα φωτοβολταϊκά συνδυάζονται πολύ καλά με τις φυτεμένες στέγες, ιδιαίτερα όταν μιλάμε για τοποθετήσεις εκτατικού τύπου. Τα φυτά δεν επηρεάζονται από τη θερμότητα ή τη σκίαση και διατηρούν τις θερμοκρασίες χαμηλά, γεγονός που βοηθά τη λειτουργία των φωτοβολταϊκών, καθώς η υπερθέρμανσή τους αποτελεί πρόβλημα. Φυσικά, μια φυτεμένη στέγη μπορεί να συνδυαστεί και με οποιαδήποτε κατασκευή εξωτερικού χώρου, όπως πέργκολες, ειδικούς φωτισμούς, κ.λπ., δίνοντας ένα πολύ ευχάριστο αποτέλεσμα για τους χρήστες του χώρου.
Οικολογικός χαρακτήρας
Σύμφωνα με μελέτες του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν, οι πράσινες στέγες θα μπορούσαν να καταπολεμήσουν το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Τα φυτά μπορούν να απορροφήσουν διοξείδιο του άνθρακα σε μεγάλες ποσότητες και η παραπάνω μελέτη έδειξε ότι η φύτευση όλων των δωμάτων μιας πόλης ενός εκατομμυρίου κατοίκων, θα μπορούσε να απορροφήσει περίπου 55 χιλιάδες τόνους άνθρακα. ¶λλες μελέτες έχουν αποδείξει τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας για τον κλιματισμό των κτιρίων, όπως αναφέρθηκε παραπάνω. Επίσης, τα φυτά φιλτράρουν τη σκόνη, καθαρίζοντας την ατμόσφαιρα, παράγοντας παράλληλα οξυγόνο.
Αισθητικό αποτέλεσµα
Έχουμε συνηθίσει τις πόλεις μας πυκνοκατοικημένες, γκρίζες και γεμάτες αυτοκίνητα. Η πυκνή δόμηση σε αστικά κέντρα όπως η Αθήνα, είναι ένα γεγονός που δεν μπορούμε να αποφύγουμε. Το πράσινο σε μπαλκόνια, ταράτσες και πάρκα μπορεί να αλλάξει την εικόνα της πόλης μας, βελτιώνοντάς την και προσθέτοντας χρώμα. Απομακρύνοντας άλλα αντιαισθητικά στοιχεία που επικρατούν στις ταράτσες μας σήμερα, όπως τις χιλιάδες κεραίες, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τον ελεύθερο και συνήθως ανεκμετάλλευτο χώρο για τη δημιουργία μιας μικρής όασης.
Προϋποθέσεις για την τοποθέτηση
Βασική προϋπόθεση για την τοποθέτηση είναι καταρχήν η ικανότητα του δώµατος να αντέξει το βάρος του κήπου. Όσον αφορά στη στεγανοποίηση του δώµατος, όχι µόνο δεν επιβαρύνεται από την τοποθέτησης µιας φυτεµένης στέγης, αλλά τα ίδια τα φυτά την προστατεύουν, παρατείνοντας τη διάρκεια ζωής της.
Μια πράσινη στέγη αποτελείται από τα εξής στοιχεία:
-Την απαραίτητη υγροµόνωση.
-Μια µεµβράνη προστασίας του δώµατος από τις ρίζες των φυτών.
-Ένα υπόστρωµα, το οποίο συγκρατεί την υγρασία για την προστασία της µόνωσης.
-Ένα αποστραγγιστικό στοιχείο, το όποιο αποθηκεύει ένα µέρος του νερού που δέχεται η στέγη και το πλεόνασµα το οδηγεί στην υδρορροή.
-Ένα διηθητικό φύλλο, το οποίο συγκρατεί το υπόστρωµα.
-Το υπόστρωµα για την ανάπτυξη των φυτών.
-Τα φυτά που θα επιλεχθούν.
Το βάθος του υποστρώµατος επιλέγεται ανάλογα τα φυτά που θα τοποθετηθούν. Για παράδειγµα, τα ποώδη, χαµηλά φυτά χρειάζονται ένα µικρό υπόστρωµα 8-15 εκατοστών, ενώ για φύτευση δέντρων απαιτείται υπόστρωµα βάθους σχεδόν 1 µέτρου. Προφανώς, η φύτευση δέντρων χρειάζεται ειδική µελέτη, γιατί το βάρος της τοποθέτησης θα είναι πολύ µεγάλο, µε πιθανότατα να ξεπερνά τα 250 κιλά ανά τετραγωνικό.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ
Δομικά υλικά από τον ειδικό ή από ένα γνωστό;
Διαλέξτε την ηλεκτρική συσκευή που πραγματικά χρειάζεστε
Εύκολα roof gardens και για προστασία από την βροχή!
Μηχανικός αερισμός: Για να ανασαίνει το σπίτι!
