O καθηγητής του τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Μ. Σανταμούρης, είναι πρόεδρος του ΚΑΠΕ.

Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ)

Οι ΑΠΕ αποτελούν το φωτεινότερο παράδειγμα επενδύσεων και επιχειρηματικότητας

ΚΑΠΕ: «Η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να επενδύσει στις ΑΠΕ»

Ο πρόεδρος του ΚΑΠΕ, μας αναλύει πώς: «Αν κάποιος πείσει τους συμπολίτες μας ότι μπορούν να επιτύχουν καλύτερες συνθήκες, με μικρότερο κόστος ενέργειας, ο καθένας θα δραστηριοποιηθεί μόνος του».

 
Πείτε μας λίγα λόγια για το ΚΑΠΕ και το ρόλο που διαδραματίζει;
Απ.: Το ΚΑΠΕ είναι, ουσιαστικά, υπεύθυνο για το σχεδιασμό της πολιτικής, την παροχή υπηρεσιών και τη διεξαγωγή έρευνας σε θέματα εξοικονόμησης ενέργειας και άλλων εφαρμογών. Το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής σε συνεργασία με το ΚΑΠΕ, ανακοίνωσαν την έναρξη του προγράμματος «Χτίζοντας το Μέλλον».

Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του συγκεκριμένου προγράμματος; Φυσικά, θα ήταν καλό να αναφέρουμε και τις κύριες διαφορές με το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση ΚατΆ Οίκον».
Απ.: Η ανάγκη δημιουργίας και ανάπτυξης ενός προγράμματος σαν και αυτό, προέκυψε ουσιαστικά από τη διαπίστωση ότι, για να μπορέσει κανείς να επιτύχει ένα σημαντικό στόχο εξοικονόμησης ενέργειας, μέχρι το 2020, θα έπρεπε να γίνουν πολλά εκατομμύρια ανακαινίσεις στα ελληνικά κτίρια, τα οποία είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα. Οι προσπάθειες του ΥΠΕΚΑ προς αυτή την κατεύθυνση, ξεκίνησαν με το πρόγραμμα «Εξοικονόμηση ΚατΆ Οίκον». Ενός προγράμματος το οποίο, κατΆ αρχήν, απευθυνόταν στα χαμηλά εισοδήματα και στη συνέχεια στα μεσαία και φυσικά, σε συγκεκριμένες κατηγορίες κτιρίων. Έτσι, μπορεί να βοηθηθεί ο μέσος πολίτης, μέσω παροχής δανείων- κινήτρων. Το έργο αυτό δεν φτάνει από μόνο του, προκειμένου να φτάσει κάποιος τους ενεργειακούς στόχους. Χρειαζόταν ακόμη ένα έργο-ομπρέλα. Και αυτό γιατί, δεν μπορείς να επιδοτήσεις 4 εκατ. Έλληνες ώστε να αναβαθμίσουν ενεργειακά το σπίτι τους, καθώς οι πόροι είναι πεπερασμένοι. Πρακτικά υπάρχει μια πολλή μεγάλη βοήθεια στα δημόσια κτίρια και μια τεράστια ανάγκη να δημιουργηθεί ένα πλαίσιο με το οποίο μπορεί να επιτευχθεί εξοικονόμηση ενέργειας χωρίς να στηρίζεται σε επιδοτήσεις. Έτσι, σχεδιάσαμε ένα «θετικό» περιβάλλον, μέσα από το οποίο μπορεί κάποιος να εξοικονομήσει ενέργεια. Τι σημαίνει όμως «θετικό» περιβάλλον; Πρώτον, σημαίνει ότι ο πολίτης γνωρίζει επακριβώς πως μπορεί να εξοικονομήσει ενέργεια. Για αυτό και κάνουμε μια μεγάλη καμπάνια ενημέρωσης, για να δώσουμε στον πολίτη τις απαραίτητες εξηγήσεις-κατευθύνσεις. Το δεύτερο και πολύ σημαντικό στοιχείο της προσπάθειάς μας, είναι η διασφάλιση ότι οι παρεμβάσεις που θα γίνουν και τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν, όντως, θα συμβάλλουν στη μείωση της ενέργειας που απαιτούν τα κτίρια. Και αυτό γιατί, ο πολίτης δέχεται πολλές πληροφορίες τις οποίες είναι αδύνατο να τις αξιολογήσει. Αυτό συμβαίνει τόσο για τις υπηρεσίες, όσο και για τα προϊόντα που μπορεί να βρει κάποιος στην αγορά. Έτσι, κάναμε μια εθελοντική συμφωνία με όλη την αγορά και στο πρόγραμμα «Χτίζοντας το Μέλλον» συμμετέχουν όλες οι ενώσεις κατασκευαστών και προϊόντων που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας στον κτιριακό τομέα.
Οι εθελοντικές συμφωνίες που έχουμε συνάψει αναφέρουν ότι, μας παρέχουν πλήρεις υπηρεσίες και πληροφορίες όσον αφορά στα προϊόντα των εταιρειών. Έτσι, έχουμε πάρει όλα τα ομοειδή προϊόντα, τα έχουμε κατατάξει σε κατηγορίες, τα έχουμε αξιολογήσει και τα έχουμε ταξινομήσει. Για παράδειγμα, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να μπει στην ιστοσελίδα μας και να δει όλα τα μονωτικά προϊόντα και τι προσφέρει το καθένα. Επίσης, μέσω ενός ειδικού προγράμματος που έχουμε, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να δει τα οφέλη που θα έχει από την εφαρμογή του κάθε προϊόντος. Ταυτόχρονα, εμείς παρέχουμε και τις απαραίτητες πιστοποιήσεις. Σημαντικό στοιχείο είναι και η παροχή χαμηλών τιμών. Ζητήσαμε από την αγορά να παρέχει όσο το δυνατό χαμηλότερες τιμές, ούτως ώστε να διευκολύνουμε την πρόσβαση των πολιτών στα συγκεκριμένα προϊόντα και υπηρεσίες. Συνοπτικά, παρέχουμε χαμηλές τιμές και όλες τις πληροφορίες σε κάποιον, ώστε να γνωρίζει το προϊόν που θα του αποφέρει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα.

Πείτε μας λίγα λόγια για την διαδικασία που θα πρέπει να ακολουθήσει κάποιος, προκειμένου να συμμετάσχει στο πρόγραμμα;
Απ.:Αφού μπει κάποιος στην πλατφόρμα μας, αποφασίζει ποια προϊόντα θα χρησιμοποιήσει. Μετέπειτα, μεταβαίνει για αγορά του προϊόντος και αναφέρει ότι αυτό εντάσσεται στο πλαίσιο του προγράμματος «Χτίζοντας το Μέλλον». Φυσικά, αν κάποιος κάνει ακόμη καλύτερες τιμές από αυτές που αναφέρουμε έχει καλώς, σε καμία περίπτωση όμως δεν μπορεί κάποιος να εφαρμόσει μεγαλύτερες τιμές. Ο πωλητής και ο αγοραστής υπογράφουν ένα χαρτί μεταξύ τους, ότι έγινε η συγκεκριμένη συναλλαγή για ενεργειακή αναβάθμιση, το οποίο μετέπειτα έρχεται στο ΚΑΠΕ. Ωστόσο, ο πολίτης δεν μπορεί να γνωρίζει αν τοποθετήθηκε το σωστό προϊόν με τον ενδεδειγμένο τρόπο και αν φυσικά θα προκύψουν τα επιθυμητά οφέλη. Για αυτό, το ΚΑΠΕ πληρώνει με δικά του έξοδα έναν επιτόπιο έλεγχο, με τον οποίο πιστοποιείται ότι τοποθετήθηκε το προϊόν που έχει συμφωνήσει και με σωστό τρόπο και θα υπάρξουν ενεργειακά οφέλη. Από την αρχή μέχρι και το πέρας της διαδικασίας ενημερώνουμε τον ενδιαφερόμενο για όλα τα ζητήματα. Αν διαπιστωθεί ότι κάποιο από τα συνεργαζόμενα μέλη (εταιρείες προϊόντων και τεχνικών) δεν έκανε σωστά τη δουλειά, τότε γίνεται άμεση επιδιόρθωση και παύση συνεργασίας. Όπως βλέπετε, πρόκειται όντως για ένα πρόγραμμα- ομπρέλα που έχει στόχο να βοηθήσει όλους τους πολίτες να εξοικονομήσουν χρήματα και ενέργεια.

Ποια είναι η άποψή σας σχετικά με την αντιμετώπιση των πολιτών στα ζητήματα που σχετίζονται με την εξοικονόμηση ενέργειας;
Απ.: Κάνουμε αυτή τη στιγμή, το Πανεπιστήμιο Αθηνών, σε συνεργασία με το ΚΑΠΕ, το Πανεπιστήμιο Πειραιώς, το Πανεπιστήμιο Δυτικής Ελλάδας και το Πολυτεχνείο Κρήτης μια μεγάλη έρευνα όσον αφορά στην κατανάλωση ενέργειας το 2011-2012 για θέρμανση, σε σύγκριση με το διάστημα 2009-2010. Όπως προκύπτει, το διάστημα που μας πέρασε, οι ανάγκες για θέρμανση ήταν κατά 75% μεγαλύτερες, ενώ η κατανάλωση ενέργειας έχει μειωθεί κατά 30%-40% στα ελληνικά νοικοκυριά (στα χαμηλά εισοδήματα αυτή η πτώση είναι ακόμη μεγαλύτερη). Επομένως, η ενέργεια είναι ο βασικός τομέας από τον οποίο ο Έλληνας καταναλωτής κάνει περικοπές προκειμένου να αντεπεξέλθει σε αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Επομένως, αν κάποιος «πείσει» τους συμπολίτες μας ότι μπορούν να επιτύχουν καλύτερες συνθήκες μέσα στο σπίτι τους, με μικρότερο κόστος ενέργειας, προφανώς, ο καθένας θα δραστηριοποιηθεί μόνος του. Θέλει αρκετή δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση. Είναι θέμα ενημέρωσης.

Το τελευταίο διάστημα βλέπουμε ότι η παραγόμενη ενέργεια από ΑΠΕ αυξάνεται αλματωδώς. Εκτιμάτε ότι η ανοδική πορεία θα συνεχιστεί και στο μέλλον;
Απ.: Ναι, εκτιμώ ότι θα συνεχιστεί η ανοδική πορεία. Μπορεί η οικονομική συγκυρία να είναι αρκετά δύσκολη, όμως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας και τα φωτοβολταϊκά είναι από τους λίγους χώρους που αποδίδουν και παρουσιάζουν κινητικότητα αυτή τη στιγμή. Έχω την αισιοδοξία και την πίστη ότι αυτό θα συνεχιστεί, προς όφελος της οικονομίας και της οικολογίας. Σε ένα πολύ μεγάλο βαθμό, οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας μπορούν να μας βγάλουν από την κρίση. Μπορούν να μας «βοηθήσουν» ώστε να έχουμε μικρότερο κόστος για ενέργεια, ανεξαρτησία, επάρκεια και πολύ καθαρότερο περιβάλλον. Επίσης, μπορούν να δημιουργήσουν ακόμη μεγαλύτερες ευκαιρίες και θέσεις απασχόλησης, παρέχοντας προστιθέμενη αξία στη χώρα.

Έχετε προτείνει ή θα πρόκειται να προτείνετε κάποιες αλλαγές στον τομέα των ΑΠΕ, ώστε η χώρα μας να γίνει πιο ανταγωνιστική σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
Απ.:Έχουμε ακόμα πολλά να κάνουμε ως χώρα, αλλά έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα έως τώρα. Αν λάβουμε υπόψη τα ποσοτικά στοιχεία, τα τελευταία τρία χρόνια υπάρχει μια γιγάντωση των ήπιων μορφών ενέργειας στην Ελλάδα. Η πραγματικότητα «δείχνει» ότι η ελληνική κοινωνία είναι έτοιμη να αποδεχτεί και να επενδύσει στο συγκεκριμένο χώρο, παρόλο που διανύουμε μια αρκετά δύσκολη περίοδο. Προφανώς, σε κάθε αναπτυξιακή δραστηριότητα υπάρχουν περιθώρια βελτίωσης. Πιστεύω, όμως ότι, βρισκόμαστε στα άνω όρια αυτού που μπορούμε να κάνουμε. Η ελληνική κοινωνία μόλις ορθοποδήσει θα κάνει ακόμη μεγαλύτερα βήματα στον τομέα των ΑΠΕ. Έχω την αίσθηση, ότι μια σειρά από αποφάσεις που θα ληφθούν στο μέλλον, όπως η διασύνδεση των νησιών, θα βοηθήσει πάρα πολύ στην περαιτέρω ανάπτυξη και ειδικά στον τομέα της αιολικής. Επίσης, μεγάλο κεφάλαιο αποτελούν και τα θαλάσσια αιολικά πάρκα, για τα οποία έχει γίνει αρκετή δουλειά. Η οικονομική συγκυρία είναι το βασικό πρόβλημα αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, οι ΑΠΕ αποτελούν το φωτεινότερο παράδειγμα επενδύσεων και επιχειρηματικότητας.

Σύντομο βιογραφικό
Ο Ματθαίος Σανταμούρης είναι καθηγητής του Τμήματος Φυσικής του Πανεπιστημίου Αθηνών και:
• Επισκέπτης καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Τόκυο, στο Πανεπιστήμιο Bolzano της Iταλίας,στο Metropolitan University of London και στο Cyprus Institute. Διευθυντής του Εργαστηρίου Φυσικής Κτιριακού Περιβάλλοντος του Πανεπιστήμιου Αθηνών.
• Επιστημονικός Εκδότης του Διεθνούς περιοδικού "Journal of Advances Building Energy Research". Μέλος της Εκδοτικής επιστημονικής Επιτροπής των διεθνών Περιοδικών: Solar Εnergy, Energy and Buildings, Buildings Environment, Journal of Sustainable Energy, Journal of Low Carbon Technologies, Journal of Open Construction and Building Technology και International Journal of Ventilation.
• Εκδότης της επιστημονικής σειράς βιβλίων BEST, της εκδοτικής εταιρείας Earthscan, London.
• Εκδότης 12 διεθνών επιστημονικών βιβλίων, σε θέματα σχετικά με την ενεργειακή απόδοση των κτιρίων.
• Διευθυντής του Cool Roof Council of Europe. Υποδιευθυντής του Τhe Air Infiltration and Ventilation Center. Αντιπρόεδρος της World Society for Sustainable Energy Technologies.
• Συγγραφέας 180 επιστημονικών άρθρων σε διεθνή επιστημονικά περιοδικά.
• Επιμελητής δέκα ειδικών εκδόσεων διεθνών επιστημονικών περιοδικών.
• Συντονιστής μεγάλων διεθνών επιστημονικών ερευνητικών έργων.

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ