Αλέξανδρος Ζαχαρίου, Πρόεδρος ΣΕΦ.

Ασφαλείς και οικονομικά ελκυστικές οι επενδύσεις σε φωτοβολταïκές εγκαταστάσεις στην Ελλάδα

Στα πλαίσια του αφιερώματος του τεύχος αυτού και με την ευκαιρία της εκλογής του νέου Δ.Σ. του Συνδέσμου Εταιρειών Φωτοβολταïκών, ζητήσαμε από το Σύνδεσμο να μας παραχωρήσει μία συνέντευξη, στην οποία πιστεύουμε ότι απαντώνται ξεκάθαρα όλα τα ερωτήματα αλλά και πολλά «γκρίζα σημεία» που αφορούν στις επενδύσεις σε φωτοβολταïκές εγκαταστάσεις. Ο Σύνδεσμος ανταποκρίθηκε δια του Προέδρου του κ. Αλέξανδρου Ζαχαρίου και σας παραθέτουμε την συνέντευξη.

 
Γιατί αποτελεί αξιόπιστη λύση για την προστασία του περιβάλλοντος η παραγωγή ενέργειας από φωτοβολταϊκά συστήµατα;
Τα φωτοβολταϊκά είναι η πλέον καθαρή τεχνολογία για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Λειτουργούν αθόρυβα, χωρίς εκπομπές ρύπων ή αποβλήτων, έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και ανακυκλώνονται στο τέλος της ζωής τους. Κάθε κιλοβατώρα που παράγεται από φωτοβολταϊκά, και άρα όχι από συμβατικά καύσιμα, συνεπάγεται την αποφυγή έκλυσης ενός περίπου κιλού διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα (με βάση το σημερινό ενεργειακό μείγμα στην Ελλάδα και τις μέσες απώλειες του δικτύου). Ένα κιλοβάτ φωτοβολταϊκών αποτρέπει κάθε χρόνο την έκλυση κατά μέσο όρο 1,3 τόνων διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Χρειάζονται 2 στρέμματα δάσους ή περίπου 100 δέντρα για να απορροφήσουν αυτή την ποσότητα CO2. Για να παραχθεί η ίδια ηλεκτρική ενέργεια με πετρέλαιο, απαιτούνται 2,2 βαρέλια πετρελαίου κάθε χρόνο. Από περιβαλλοντική άποψη, αποφεύγοντας 1.300 κιλά CO2 ετησίως είναι σαν να κάνει ένα μέσο αυτοκίνητο 7.000 χιλιόμετρα λιγότερα κάθε χρόνο.
Πιστεύετε ότι οι επενδύσεις σε ΑΠΕ θα βοηθήσουν την ανάπτυξη της οικονοµίας και εάν ναι πώς;
Ο κλάδος των φωτοβολταϊκών είναι ένας από τους λίγους κλάδους που παρά την παρούσα οικονοµική συγκυρία που βιώνουµε στην Ελλάδα, συνεχίζει να αναπτύσσεται, να δηµιουργεί θέσεις εργασίας, ακόµα και να εξάγει. Πέρα από τις εταιρίες εμπορίας κι εγκατάστασης εξοπλισμού φωτοβολταϊκών, η ανάπτυξη της ελληνικής αγοράς οδήγησε και στη δημιουργία εγχώριας βιομηχανίας με συνολικά 5 μονάδες σε λειτουργία σήμερα. Κάποιες από αυτές έχουν και έντονο εξαγωγικό χαρακτήρα. Μάλιστα, όλες αυτές οι μονάδες βρίσκονται στην περιφέρεια (Πελοπόννησο και Μακεδονία) ενισχύοντας την οικονομική δραστηριότητα των περιοχών αυτών. Επιπλέον, η φύση των φωτοβολταϊκών, που επιτρέπουν τη διάσπαρτη κι αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας, έχουν δημιουργήσει ευκαιρίες απασχόλησης σε πολλές μικρές εταιρίες, που σχεδιάζουν, εγκαθιστούν και συντηρούν από μικρά οικιακά μέχρι μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα σε όλη την επικράτεια. Παράλληλα, έχουν ωφεληθεί κι άλλοι τομείς, όπως εταιρίες διέλασης αλουμινίου για τις οποίες δημιουργήθηκε μια νέα αγορά με την προμήθεια συστημάτων στήριξης. Συνολικά, υπολογίζουμε ότι ο κλάδος φωτοβολταϊκών έχει δημιουργήσει πάνω από 5.000 νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης. Οι περισσότερες από αυτές έχουν μόνιμο χαρακτήρα καθώς η αγορά αναμένεται να αναπτύσσεται για πολλά χρόνια ακόμη, ενώ οι εγκαταστάσεις (και κυρίως οι μεγάλες) δημιουργούν και ανάγκες ελέγχου, λειτουργίας και συντήρησης από εξειδικευμένο προσωπικό.
Γιατί είναι οικονοµικά ελκυστική µια επένδυση σε φωτοβολταïκή εγκατάσταση;
Ο νόμος δίνει τη δυνατότητα πώλησης της ηλεκτρικής ενέργειας που παράγεται από φωτοβολταϊκά προς το δίκτυο σε ειδική, εγγυημένη τιμή για 20-25 χρόνια κατά προτεραιότητα από τις συμβατικές πηγές. Με αυτόν τον τρόπο μια επένδυση είναι απόλυτα διασφαλισμένη: Ο προμηθευτής πρώτων υλών της «επιχείρησης» είναι δεδομένος (ο ήλιος) και χωρίς κόστος, ο εξοπλισμός είναι αξιόπιστος με μεγάλη διάρκεια ζωής (οι περισσότεροι κατασκευαστές δίνουν εγγυήσεις που ξεπερνούν τα 25 χρόνια) κι ο πελάτης είναι επίσης εγγυημένος (μέσω της νομοθεσίας). Οι απαιτήσεις συντήρησης είναι μικρές (ανάλογα με το μέγεθος της εγκατάστασης) επομένως με τη σωστή επιλογή συνεργατών και εξοπλισμού το ρίσκο είναι πολύ μικρό.
Πώς κρίνετε την µέχρι τώρα πορεία των Φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων (οικιακών και επενδυτικών) στην Ελλάδα και ποιο είναι το µέλλον της αγοράς Φωτοβολταϊκών στη χώρα µας;
To 2010, η αγορά φωτοβολταϊκών υπερτετραπλασιάστηκε σε σχέση με το προηγούμενο έτος και η ισχύς των νέων εγκαταστάσεων έφτασε τα 150 μεγαβάτ (MWp), ενώ η συνολική εγκατεστημένη ισχύς στη χώρα ξεπέρασε τα 200 MWp. Τη µερίδα το λέοντος είχαν οι µεσαίου µεγέθους εγκαταστάσεις (20-150 kWp) καλύπτοντας το 60% σχεδόν της αγοράς µε τις µεγάλες εγκαταστάσεις να ανεβάζουν το µερίδιό τους στο 26% προς το τέλος του έτους, καθώς οι αιτήσεις του 2007-2008 επιτέλους ωριµάζουν και υλοποιούνται. Τα μικρά συστήματα και ειδικά τα οικιακά, επίσης κερδίζουν συνεχώς έδαφος καθώς γίνονται μια δημοφιλής επένδυση για ιδιώτες και μικρές επιχειρήσεις. Ήδη το πρώτο 4µηνο του 2011, προστέθηκαν 11 MWp οικιακών συστηµάτων κι άλλα 80 MWp περίπου µεγαλύτερων. Οι προσπάθειες του ΣΕΦ επικεντρώνονται στο να συνεχιστεί αυτός ο ρυθμός και μέχρι το τέλος του χρόνου να εγκατασταθούν 250-300 MWp. Με μια ομαλή περαιτέρω ανάπτυξη, ο ενδιάμεσος στόχος για το 2015 είναι απόλυτα εφικτός αλλά για το 2020 θα πρέπει να γίνει αναπροσαρμογή του εθνικού στόχου για τη συνέχιση της αναπτυξιακής πορείας. Εξάλλου, μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του κ. Σόιμπλε, είναι ξεκάθαρο ότι οι στόχοι δεν πρέπει να περιορίζονται εντός των ελληνικών συνόρων καθώς η Ελλάδα μπορεί να γίνει παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας από ΑΠΕ με εξαγωγές προς τους μεγάλους καταναλωτές της Ευρώπης.
Ακούγονται συνεχώς φήµες ότι το δίκτυο της ΔΕΗ έχει κορεστεί, ότι δεν παραλαµβάνει αιτήσεις για νέες συνδέσεις και δεν εξυπηρετούνται τα αιτήµατα, ιδιαίτερα των άνω των 20 kwp. Αληθεύουν και αν ναι µε ποιο τρόπο µπορεί να διασφαλισθεί µια επένδυση;
Αυτή την περίοδο είμαστε σε στενή επικοινωνία με τη ΡΑΕ, τη ΔΕΗ και το ΔΕΣΜΗΕ για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που σχετίζονται με την επάρκεια των δικτύων και τις διαδικασίες σύνδεσης με αυτά. Ειδικά στη διαβούλευση της ΡΑΕ, που αφορούσε κυρίως θέματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων της ΔΕΗ, ο ΣΕΦ παρουσίασε μια πολύ εκτενή κι επιστημονικά τεκμηριωμένη θέση σχετικά με τις δυνατότητες του δικτύου να υποδεχτούν την ενέργεια από τα φωτοβολταϊκά. Η χωρητικότητα του συστήµατος είναι πολύ µεγαλύτερη απ’ ό,τι κατ’ αρχήν εκτιµάται από τη ΔΕΗ. Φυσικά, για την επίτευξη του στόχου που έχουμε θέσει για κάλυψη του 12% των αναγκών σε ηλεκτρική ενέργεια από φωτοβολταϊκά ως το 2020, θα χρειαστεί και αναβάθμιση του δικτύου, κάτι που ήδη γίνεται με τις επεκτάσεις κι ενισχύσεις των δικτύων για τη διασύνδεση των φωτοβολταϊκών εγκαταστάσεων, ενώ υπάρχει και η διάθεση ομαδοποίησης έργων και σύνδεσής τους κατευθείαν σε υφιστάμενους υποσταθμούς της ΔΕΗ με επιμερισμό του κόστους μεταξύ των επενδυτών. Τέλος, θα πρέπει να εξετασθούν και τεχνικές αποθήκευσης ενέργειας για τη μέγιστη διείσδυση των φωτοβολταϊκών και των ΑΠΕ γενικότερα στο ενεργειακό ισοζύγιο.
Μετά τις δηλώσεις του Υφυπουργού Περιβάλλοντος ότι θα εξεταστούν όλες οι αιτήσεις, έχει οµαλοποιηθεί η κατάσταση;
Η κατάσταση θα ομαλοποιηθεί όταν στην πράξη θα εξετάζονται όλα τα αιτήματα, αλλά ταυτόχρονα θα υπάρχει δέσμευση του επενδυτή από τα πρώτα στάδια της διαδικασίας, ώστε οι εμπλεκόμενοι φορείς να απασχολούνται μόνο με σοβαρά αιτήματα που στόχο έχουν την υλοποίηση των έργων. Σήμερα υπάρχει πληθώρα αιτημάτων, που ακόμα και μετά την έγκρισή τους δεν υλοποιούνται και οι κάτοχοι των αδειών επιδιώκουν την εξασφάλιση της υπεραξίας της άδειας, που το ίδιο το σύστημα της προσδίδει. Τελικά, δημιουργείται ένας φαινομενικός κορεσμός, ενώ στην πράξη θα μπορούσαν να υλοποιούνται πολύ περισσότερα έργα.
Οι γραφειοκρατικές διαδικασίες µεταξύ των αρµοδίων φορέων κρατάνε µήνες, λειτουργώντας αποτρεπτικά. Δεδοµένης της πρόθεσης του ΥΠΕΚΑ για άµεση προώθηση των επενδύσεων, έχει σηµειωθεί βελτίωση στους χρόνους αδειοδότησης;
Οι χρόνοι αδειοδότησης έχουν βελτιωθεί σημαντικά και η διαδικασία έχει απλοποιηθεί. Καθυστερήσεις τώρα υπάρχουν στην παροχή όρων σύνδεσης με τη ΔΕΗ και στις υπογραφές των συμβάσεων με το ΔΕΣΜΗΕ, λόγω της πληθώρας των αιτημάτων. Αυτό το πρόβλημα θα μπορούσε να ξεπεραστεί αν μειώνονταν τα χρονικά περιθώρια υλοποίησης των έργων και δεσμεύονταν οι επενδυτές από τα πρώτα στάδια, ώστε να αποτρέπονται φαινόμενα κερδοσκοπίας μέσω του παραεμπορίου των αδειών.
Πολλοί από αυτούς που σκέφτονται να επενδύσουν σε Φωτοβολταϊκές εγκαταστάσεις φοβούνται ότι θα κινδυνέψουν οι επενδύσεις τους εάν πουληθεί η ΔΕΗ. Τι ισχύει; Θα δεσµεύεται µε ρήτρα από την πολιτεία ο υποψήφιος αγοραστής για τα συµβόλαια που έχουν συναφθεί;
Οι συμβάσεις πώλησης του ρεύματος ορίζονται από την ελληνική νομοθεσία και συνάπτονται με κρατικές αρχές (τον διαχειριστή του Συστήματος), όχι με τους μετόχους της ΔΕΗ. Τα χρήματα με τα οποία πληρώνονται οι παραγωγοί ενέργειας από φωτοβολταϊκά προέρχονται από τους καταναλωτές και όχι από τη ΔΕΗ ή κρατικά κονδύλια.
Είναι αλήθεια ότι η Κυβέρνηση συζητά την µείωση της εγγυηµένης τιµής µέσω της επαναδιαπραγµάτευσης των υφιστάµενων συµβολαίων;
Το ΥΠΕΚΑ μας έχει διαβεβαιώσει επανειλημμένως ότι δεν θα συμβεί κάτι τέτοιο.
Τι πρέπει να γίνει για να βοηθηθεί η αγορά των Φωτοβολταϊκών Συστηµάτων και ποιες είναι οι προτεραιότητες του Συνδέσµου;
Για τη διασφάλιση της ανάπτυξης της αγοράς θα πρέπει και η εφαρμογή του νομικού πλαισίου να γίνεται σωστά, χωρίς υποκειμενικές ερμηνείες από επιμέρους υπηρεσίες. Θα πρέπει να γίνει εμπεριστατωμένη μελέτη από τη ΔΕΗ για τη δυνατότητα διείσδυσης των φωτοβολταϊκών αλλά και των ΑΠΕ γενικότερα στο δίκτυο, καθώς έρευνες που γίνονται από Πανεπιστημιακά ιδρύματα δείχνουν ότι η χωρητικότητα του δικτύου είναι πολύ μεγαλύτερη από τις αρχικές εκτιμήσεις της ΔΕΗ. Επίσης, θα πρέπει οι τράπεζες να μη διστάζουν να χρηματοδοτήσουν έργα σε αυτούς τους τομείς και για να γίνει αυτό, θα πρέπει η Πολιτεία να εμπνεύσει την απαιτούμενη εμπιστοσύνη στο επενδυτικό κοινό απλοποιώντας περαιτέρω και εξασφαλίζοντας τη σταθερότητα του θεσμικού πλαισίου. Για τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη του κλάδου (μετά το 2014) θα πρέπει να γίνει και αναθεώρηση του εθνικού στόχου για το 2020, ώστε να φτάσουμε στο 12% ηλεκτροπαραγωγής από φωτοβολταϊκά. Ο ΣΕΦ εργάζεται προς όλες αυτές τις κατευθύνσεις.

Ποιος είναι ο ΣΕΦ και τι αντιπροσωπεύει
Ο ΣΕΦ Σύνδεσμος Εταιρειών Φωτοβολταïκών ή απλά ο ΣΕΦ, ιδρύθηκε το 2002 και είναι από τις σημαντικότερες εταιρίες που δραστηριοποιούνται στην παραγωγή εξοπλισμού, την εμπορία, εγκατάσταση και συντήρηση φωτοβολταϊκών συστημάτων, µε στρατηγικό στόχο τη γοργή και ουσιαστική ανάπτυξη µιας υγιούς και βιώσιµης αγοράς φωτοβολταϊκών, τη θέσπιση των απαραίτητων κινήτρων και την άρση των εµποδίων που υπάρχουν σήµερα. Εκπροσωπεί την εγχώρια αγορά σε διεθνείς συναντήσεις και συνέδρια, είναι μέλος της European Photovoltaic Industry Association (EPIA), του Network of National PV Associations (NNPVA) και της European Renewable Energies Federation (EREF) και υποστηρίζει το στόχο που έχει θέσει η ευρωπαϊκή βιοµηχανία φωτοβολταϊκών για κάλυψη του 12% της ηλεκτροπαραγωγής µε φωτοβολταϊκά ως το 2020.
Το νέο Διοικητικό Συμβούλιο του ΣΕΦ που εκλέχθηκε από κατά την Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου στις 9 Μαΐου 2011 αποτελείται από τους:
Πρόεδρος: Αλέξανδρος Ζαχαρίου (Heliosphera), Αντιπρόεδρος: Πάνος Σαρρής (Juwi Hellas), Γραμματέας: Σωτήρης Καπέλλος (Ελληνικά Καύσιµα ΕΛΠΕ Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας ΑΕ), Ταμίας: Στέφανος Μίτµαν (Helioindex), Αναπληρωτής Γραμματέας: Θανάσης Σακκάς (Αleo Solar), Αναπληρωτής Ταμίας: Χάρης Χρηστίδης (SMA Hellas), Μέλος: Χρήστος Καλυβιώτης (Αφοί Καλυβιώτη) και Αναπληρωματικά μέλη: Δηµήτρης Κυριακίδης (Global Energy), Γιώργος Βόκας, Γιώργος Ανεµοδουράς (Ηλιοδύναµη).

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ