Τι είναι η παθητική ηλιακή ανακαίνιση;

5.813 επισκέψεις στο άρθρο (12/11/2023)

Οι τεχνικές για να μετατρέψεις το σπίτι σου σε έναν παθητικό συλλέκτη θερμότητας που θα σου εξασφαλίσει μείωση των αναγκών και των δαπανών σου σε ενέργεια.

Ο σχεδιασμός και η κατασκευή ενός νέου κτιρίου ώστε να εκμεταλλεύεται τον ήλιο για να εξοικονομεί ενέργεια, είναι σίγουρα η καλύτερη πρόταση για όποιον έχει τη δυνατότητα να χτίσει ένα καινούργιο σπίτι. Τι γίνεται όμως με όσους έχουν ήδη μια κατοικία και θέλουν να τη μετατρέψουν ώστε να έχουν τα μεγαλύτερα δυνατά οφέλη; Υπάρχουν ορισμένες τεχνικές και με τις κατάλληλες μετατροπές, όπου το επιτρέπουν οι συνθήκες, το σπίτι μπορεί να μετατραπεί σε έναν παθητικό συλλέκτη θερμότητας.

Κοινοποίησέ το αν σου άρεσε »
Σχολίασέ το »

Σημαντικότερος παράγοντας είναι ο προσανατολισμός του κτιρίου. Για να καταφέρουμε να εκμεταλλευτούμε τον ήλιο πρέπει η νότια πλευρά του κτιρίου να είναι ελεύθερη και να μην έχει εμπόδια. Δέντρα και κτίρια που τη σκιάζουν δημιουργούν προβλήματα, καθώς χρειάζεται απευθείας ηλιακό φως για 7 με 8 ώρες ημερησίως, ώστε να έχουμε τα επιθυμητά αποτελέσματα. Συνήθως, τα κτίρια που έχουν σχεδιαστεί για να εκμεταλλεύονται την ηλιακή ακτινοβολία είναι παραλληλόγραμμα, με τον άξονα ανατολής - δύσης να είναι ο μεγαλύτερος και τα μεγαλύτερα ανοίγματα να βρίσκονται στη νότια πλευρά τους, ώστε να έχουν το μεγαλύτερο ηλιακό κέρδος. Το ίδιο δεν είναι απαραίτητο να ισχύει και όταν μιλάμε για ανακαίνιση κτιρίου -αν και θα ήταν το ιδανικό- καθώς ένας οποιουδήποτε μεγέθους νότιος τοίχος αρκεί. Φυσικά, όσα περισσότερα τα ανοίγματα τόσο μεγαλύτερο το κέρδος. Αν και ανάλογα με το επιθυμητό αποτέλεσμα και το κλίμα της περιοχής, τα δεδομένα αλλάζουν, το ποσοστό νότιων ανοιγμάτων που απαιτείται, κυμαίνεται από 7% έως 18% της συνολικής επιφάνειας του κτιρίου όταν έχουμε ένα συνηθισμένο ύψος ορόφου, περίπου τριών μέτρων. Όσο πιο κρύο το κλίμα τόσο μεγαλύτερη η επιφάνεια που θα χρειαστούμε. Ως εκ τούτου, σε μια κατοικία 100 τετραγωνικών, τα ανοίγματα που θα βλέπουν στο νότο θα πρέπει να είναι από 7 έως 18 τετραγωνικά.

Πρώτο βήμα σε μια τέτοια ανακαίνιση είναι η μόνωση του κτιρίου, ώστε να μην έχουμε απώλειες θερμότητας. Δεν έχει νόημα να προσπαθούμε να εκμεταλλευτούμε την οποιαδήποτε πηγή θερμότητας, εάν το κτίριο δεν είναι εξοπλισμένο σωστά ώστε να τη διατηρήσει. Μια ενεργειακή επιθεώρηση θα μας δείξει από ποια σημεία έχουμε απώλειες ώστε να σφραγιστούν και πού χρειάζεται επιπλέον μόνωση. Τα θεμέλια, οι τοίχοι και η οροφή είναι τα πιο πιθανά σημεία και ανάλογα το διαθέσιμο χώρο, θα τοποθετηθεί και η ανάλογη μόνωση. Η σωστή μόνωση είναι απαραίτητη, άσχετα από το κλίμα στο οποίο ζούμε, καθώς μας παρέχει καλύτερες συνθήκες τόσο σε κρύες όσο και σε ζεστές ημέρες. Οι κουρτίνες και τα στόρια παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο, καθώς μονώνουν ως ένα βαθμό, ενώ πλέον υπάρχουν και ειδικά υλικά για την κατασκευή τους που συμβάλλουν στην προστασία από τις διαφορές θερμοκρασίας.

Δεύτερο βήμα, εφόσον το κτίριο είναι πλέον μονωμένο, αποτελούν τα καινούργια ανοίγματα στη νότια πλευρά. Ανάλογα τη διαθέσιμη επιφάνεια, θα ανοιχτούν νέα παράθυρα και από εκεί και πέρα ο ήλιος θα αναλάβει τα υπόλοιπα. Ο ήλιος ακολουθεί άλλη πορεία το χειμώνα και άλλη το καλοκαίρι, με αποτέλεσμα το χειμώνα να έχουμε την επιθυμητή θερμότητα, ενώ το καλοκαίρι που ο ήλιος είναι ψηλότερα, το κτίριό μας να σκιάζεται με τη χρήση ενός μικρού στεγάστρου ή απλά από την προεξοχή του κτιρίου. Βέβαια, όλα τα νέα ανοίγματα πρέπει να μονωθούν σωστά και να τοποθετηθούν κατάλληλα κουφώματα. Η καλύτερη επιλογή για τέτοιες μετατροπές είναι τα µη ανοιγόµενα παράθυρα, ώστε να μην έχουμε επιπλέον απώλειες θερμότητας. Παρόλα αυτά, μια τέτοια λύση επιβάλλει να υπάρχουν αρκετά ανοιγόμενα παράθυρα στο κτίριο, ώστε να γίνεται σωστός αερισμός. Τα διπλά τζάμια είναι η σίγουρη επιλογή, ενώ για την καλύτερη δυνατή απόδοση θα επιλέγαμε νέας τεχνολογίας υαλοπίνακες με χαμηλό συντελεστή εκπομπής (Low-e), οι οποίοι έχουν τη δυνατότητα να κρατάνε τη θερμότητα στο εσωτερικό του κτιρίου το χειμώνα και να το προστατεύουν από τη ζέστη το καλοκαίρι. Η σωστή επιλογή κουφωμάτων παίζει επίσης σημαντικό ρόλο, καθώς τα νότια παράθυρα εκτίθενται σε δύσκολες συνθήκες. Τα ξύλινα κουφώματα με εξωτερική επένδυση αλουμινίου είναι μία από τις καλύτερες λύσεις, όπως και οποιοδήποτε κούφωμα με την κατάλληλη μόνωση. Όπως αναφέραμε παραπάνω, τα παθητικά ηλιακά συστήματα βασίζονται στη διαφορετική κίνηση του ήλιου κατά το χειμώνα και το καλοκαίρι. Η νότια πλευρά ενός κτιρίου στην Ελλάδα προσλαμβάνει τρεις φορές περισσότερη ηλιακή ενέργεια από ό,τι η ανατολική και η δυτική κατά τους χειμερινούς μήνες, με τις σχέσεις να αντιστρέφονται κατά τους θερινούς. Ο σκιασμός των ανοιγμάτων είναι απαραίτητος για να προστατέψουμε το κτίριο τις ζεστές ημέρες. Με τα κατάλληλα στέγαστρα τοποθετημένα πάνω από τα ανοίγματα, επιτρέπουμε στον ήλιο να ζεστάνει το σπίτι μας το χειμώνα, αλλά όχι το καλοκαίρι.

Επόμενο βήμα, εφόσον δημιουργήσουμε μεγάλες επιφάνειες ανοιγμάτων, είναι η προσθήκη θερμικής μάζας. Με τον όρο θερμική μάζα εννοούμε οποιοδήποτε υλικό απορροφά θερμότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας και την απελευθερώνει τη νύχτα, εμποδίζοντας την υπερθέρμανση και διατηρώντας μια σταθερή θερμοκρασία στο εσωτερικό του κτιρίου. Τέτοια υλικά είναι το μπετόν, τα τούβλα, η πέτρα και τα πλακάκια. Ένας απλός τρόπος για να δούμε αν είναι απαραίτητη η προσθήκη, είναι να υπολογίσουμε το ποσοστό των υαλοπινάκων στη νότια πλευρά του κτιρίου προς την επιφάνεια του πατώματος που έχει απευθείας επαφή με την ηλιακή ακτινοβολία. Εάν αυτό το ποσοστό είναι μικρότερο του 7%, δεν χρειάζεται καμία προσθήκη. Μόνο στις επιφάνειες που έχουν απευθείας επαφή με τον ήλιο έχει νόημα η προσθήκη θερμικής μάζας, εάν φυσικά μας το επιτρέπει ο χώρος. Συνήθως, επειδή μια σωστή προσθήκη έχει πάχος περίπου 10 εκατοστά, επιλέγονται άλλες λύσεις, όπως μια επένδυση του πατώματος με πλακάκια. Πάντως, οποιαδήποτε προσθήκη και να επιλέξουμε, πρέπει να είναι σκούρου χρώματος ώστε να απορροφά το φως, αλλά όχι πολύ σκούρου. Πλακάκια στο χρώμα του πηλού αποτελούν μια αποτελεσματική και αισθητικά καλή επιλογή. Ένας δεύτερος τρόπος για να αξιοποιήσουμε τη θερμότητα του ήλιου είναι η προσθήκη ενός νέου χώρου στη νότια πλευρά του κτιρίου. Η προσθήκη ενός νότιου δωματίου, πέρα από το γεγονός ότι το δωμάτιο αυτό μπορεί να θερμαίνεται αποκλειστικά από τον ήλιο εάν κατασκευαστεί σωστά, έχει και τη δυνατότητα να θερμάνει παραπλήσιους χώρους. Βέβαια, μια τέτοια μετατροπή προϋποθέτει τη δυνατότητα να χτιστούν κάποια επιπλέον τετραγωνικά και φυσικά την ανάγκη για έναν επιπλέον χώρο. Οι τοίχοι Trombe αποτελούν μια πολύ αποτελεσματική προσθήκη επίσης. Οι τοίχοι αυτοί τοποθετούνται σε μικρή απόσταση πίσω από μια σειρά από παράθυρα και έχουν αρκετά μεγάλο πάχος. Ο τοίχος έχει δύο θυρίδες, μία ψηλά και μία χαμηλά, που επιτρέπουν την κυκλοφορία του αέρα, ώστε ο αέρας που θερμαίνεται στο κενό ανάμεσα στα παράθυρα και στον τοίχο να εισέρχεται μέσα στο κτίριο. Ο τοίχος συλλέγει θερμότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας και την απελευθερώνει τη νύχτα.

Μια τελευταία επιλογή είναι η κατασκευή ενός θερμοκηπίου στη νότια πλευρά του κτιρίου. Τα θερμοκήπια λειτουργούν ουσιαστικά ως ένας πολύ μεγάλος ηλιακός συλλέκτης και θερμαίνουν το εσωτερικό του κτιρίου. Το μόνο μειονέκτημα είναι ότι ο ίδιος ο χώρος που θα δημιουργηθεί, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί όλες τις εποχές του χρόνου και περνά από μεγάλες εναλλαγές θερμοκρασίας, λόγω της έλλειψης μόνωσης. Η προσθήκη ενός ανεμιστήρα στο εσωτερικό του θερμοκηπίου μπορεί να μεταφέρει το θερμό αέρα και στο υπόλοιπο κτίριο και το θερμοκήπιο πρέπει να μπορεί να απομονωθεί από τον υπόλοιπο χώρο, διαφορετικά η θερμότητα που συλλέγεται κατά τη διάρκεια της ημέρας, θα χαθεί τη νύχτα. Σε ένα σωστά κατασκευασμένο θερμοκήπιο μπορεί η θερμοκρασία κατά τους χειμερινούς μήνες να φτάνει τους 35 με 40 βαθμούς Κελσίου παρέχοντάς μας την επιθυμητή θερμότητα, κατά τους θερινούς όμως πρέπει οπωσδήποτε να σκιάζεται και ένα μεγάλο μέρος από τα υαλοστάσια να μπορεί να απομακρυνθεί. Όλες οι παραπάνω μετατροπές παρέχουν πέρα από την απαραίτητη θερμότητα τους χειμερινούς μήνες και ένα πολύ ευχάριστο αισθητικό αποτέλεσμα, δημιουργώντας ένα φωτεινό ηλιόλουστο χώρο. Η σωστή τοποθέτηση ανοιγμάτων σε ένα κτίριο και ο κατάλληλος σκιασμός τους, μας επιτρέπουν να αξιοποιήσουμε τη δύναμη του ήλιου στο μέγιστο δυνατό, μειώνοντας τις απώλειες θερμότητας και τα έξοδα θέρμανσης. Εν ολίγοις, ένας σωστά κατασκευασμένος χώρος μάς προσφέρει καλύτερες συνθήκες ζωής, ένα πολύ όμορφο αισθητικό αποτέλεσμα και φυσικά, εξοικονόμηση χρημάτων.

	Σχολιάστε
Τα θέματα 4green στα Google News NEWSletter: 3 φορές την βδομάδα, στο e-mail σου Κάνε εγγραφή >

Αναβάθμισε το κτίριο και εξοικονόμησε έως 50%

Κορυφαία ηλιακά συστήματα για όλες τις απαιτήσεις!

Experts για Προϊόντα - Υπηρεσίες

ΘΕΡΜΑΝΣΗ - ΨΥΞΗ	ΗΛΙΟΘΕΡΜΙΑ
ΔΟΜΙΚΑ ΥΛΙΚΑ	ΦΩΤΟΒΟΛΤΑΪΚΑ
ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΑΕΡΑ - ΝΕΡΟΥ
Ψάχνεις; Βρίσκεις με 1 κλίκ εδώ >>